Direct naar de inhoud

Oplichting in verband met COVID-19

Maatregelen van het samenwerkingsnetwerk voor consumentenbescherming (CPC-netwerk) tegen malafide handelaars tijdens de coronapandemie.

Overzicht

Alles wat u moet weten over oplichterij en oneerlijke praktijken tijden de coronacrisis, en waar u als consument op moet letten.

  • 3 APRIL 2020
Questions & Answers

Waarschuwing voor consumenten en ondernemers*

Consumenten moet zeer alert blijven wanneer zij online winkelen en handelaren moeten zich volledig bewust zijn van de regels. Uit een recente controle door de nationale consumentenbeschermingsinstanties bleek dat malafide handelaren gebruik maken van verschillende manieren om consumenten te lokken: er worden talloze producten aangeboden met vermeende werking tegen het coronavirus., Soms verwijzen ze ook naar valse conformiteitsbewijzen of proberen ze u via zulke aanbiedingen uw e-mailadres en wachtwoord te ontfutselen.

Komt u als consument op internet onbevestigde of misleidende claims tegen, meld die dan als "ongepaste inhoud" bij de platformbeheerder met de middelen die het platform daarvoor biedt of breng de bevoegde instantie of consumentenorganisaties in uw land op de hoogte. Het netwerk van Europese consumentencentra (ECC) heeft consumenteninformatie over COVID-19 gepubliceerd en biedt consumenten hulp. De Safety Gate waarschuwt voor gevaarlijke goederen in de EU.

U kunt ook zoeken naar algemene informatie uit gezaghebbende bronnen waar veel platforms en websites naar verwijzen om consumenten te helpen onjuiste informatie en misleidende claims in verband met de coronapandemie te herkennen.

Hoe kunt u mogelijke oplichting herkennen wanneer u online winkelt?

In de EU moeten handelaren hun identiteit en contactgegevens bekendmaken. Als deze informatie niet gemakkelijk te vinden is, kunt u misschien beter ergens anders gaan winkelen.

Let op spelfouten zoals “C?V?D?19”, “cor/na?vir?s”: deze worden vaak opzettelijk gebruikt om de opsporingsalgoritmen van websitebeheerders te omzeilen. Lees webadressen en titels nauwkeurig en vermijd websites met dergelijke spelfouten.

Wij willen u eraan herinneren dat er momenteel geen enkel voedingsmiddel of voedingssupplement bekend is dat corona-infecties kan voorkomen of genezen.

Alle producten moeten duidelijk worden geïdentificeerd met nauwkeurige en begrijpelijke beschrijvingen. U moet vooral op uw hoede zijn wanneer u vooral wervende teksten ziet zoals

  • veel gebruikte coronaslogans en -hashtags, bv. "#stay safe", "stay at home", "social distancing"
  • de afbeelding van een virus naast een foto van het product
  • aanbevelingen van het product, soms vergezeld van foto of logo, door
    • artsen, medische of andere deskundigen
    • artiesten, sporters, bloggers of andere beroemdheden
    • overheidsinstanties, officiële deskundigen of internationale instellingen
    • nieuwsartikelen, wetenschappelijke artikelen en andere inhoud die wordt gepresenteerd als afkomstig van gezaghebbende bronnen

Laat u ook niet onder druk zetten door :

  • producten die worden aangeprezen als een "unieke kans"
  • beweringen zoals "het enige middel dat echt beschermt", "de enige betrouwbare test die u thuis kunt doen" of "laagste prijs op de markt"
  • kreten zoals "alleen vandaag nog", "bijna uitverkocht" en dergelijke, om te suggereren dat het product schaars wordt
  • zeer hoge kortingen

Betaal niet te veel!:

  • Wees op uw hoede als de prijs ver boven of onder de normale prijs voor dergelijke producten ligt
  • Kijk ook op andere websites om een beeld te krijgen van de gemiddelde prijzen
  • Weet dat de overheid in sommige landen de prijs voor producten waar veel vraag naar is (zoals mondmaskers en desinfecterende handgel), heeft gereguleerd

* Bijgewerkt op 26 mei 2020 na de resultaten van de sweep van onlineplatforms en -advertenties van 30 april 2020

Gemeenschappelijk standpunt

Nu het virus zich door de hele EU verspreidt, spelen malafide bedrijven daar handig op in door reclame te maken voor producten zoals gezichtsschermen, mondkapjes en desinfecterende zeep, die een infectie zouden voorkomen of genezen. Zeker nu de huidige crisis voor zoveel leed zorgt, is het in ieders belang dat we als consument online worden beschermd tegen illegale praktijken die onze gezondheid in gevaar kunnen brengen.

Op 20 maart 2020 hebben de autoriteiten voor consumentenbescherming van de EU-landen (het SCB-netwerk), met steun van de Commissie, een gemeenschappelijk standpunt uitgebracht over de meest voorkomende vormen van oplichting en oneerlijke praktijken rondom het coronavirus. De bedoeling is onlineplatforms te vragen en te helpen om dergelijke advertenties op te sporen, offline te halen en te voorkomen dat er nog nieuwe opduiken.

  • 20 MAART 2020
CPC common position COVID19

Brieven aan onlineplatforms

In een brief van 23 maart 2020 heeft commissaris voor Justitie en Consumenten Didier Reynders een aantal internetplatforms, sociale media, zoekmachines en marktplaatsen gevraagd om oplichters te weren, dit naar aanleiding van het gemeenschappelijk standpunt van de consumentenbeschermingsinstanties van de lidstaten (het CPC-netwerk). Verschillende platforms hebben die oproep beantwoord en commissaris Reynders juicht hun medewerking toe. De Commissie en de platforms hebben hierover regelmatig contact. Lees hieronder wat de platforms willen doen. 

  • 3 APRIL 2020
Covid 19 - Scams - Letter to Platforms (March 2020)
  • 29 APRIL 2020
Covid 19 - Scams - Letter to Platforms (April 2020)

Antwoorden van onlineplatforms, met maatregelen die zij genomen hebben

  • 3 APRIL 2020
Summary of the platforms’ measures

"Sweep" van onlineplatforms en advertenties

Op 30 april 2020 heeft het samenwerkingsnetwerk voor consumentenbescherming, gecoördineerd door de Commissie, een grote schoonmaak (sweep) gehouden: ze hebben allerlei coronagerelateerde producten die op websites en onlineplatforms werden aangeboden, offline gehaald. De samenvatting van de sweep vindt u hieronder. De belangrijkste bevindingen zijn dat malafide handelaren consumenten nog steeds om de tuin proberen te leiden met uiteenlopende illegale praktijken, maar dat de onlineplatforms maatregelen treffen om dit tegen te gaan. De Commissie blijft consumenten en handelaars waarschuwen wanneer dat nodig is.

Deze sweep is in juni nog eens herhaald door het CPC-netwerk en ook toen werden nog steeds aanzienlijke aantallen potentieel misleidende aanbiedingen en advertenties met betrekking tot het coronavirus op een deel van de platforms gevonden. Hoewel de platformbeheerders zelf beweren dat het aantal van dergelijke aanbiedingen is afgenomen, blijven de CPC-autoriteiten regelmatig overleggen met deze onlineplatforms en blijven zij waakzaam. 

  • 29 APRIL 2020
CPC sweep on COVID-19 related consumer scams and unfair marketing

Achtergrond

De richtlijn oneerlijke handelspraktijken verbiedt handelspraktijken die consumenten misleiden over de voordelen of eigenschappen van een product, of die ten onrechte de indruk wekken dat een product een bepaalde ziekte zou kunnen genezen of slechts voor een zeer beperkte tijd beschikbaar zou zijn. Wanneer een handelaar beweert dat zijn product een ziekte kan genezen, moet hij in staat zijn te bewijzen dat die bewering klopt. Op grond van de eis van "professionele toewijding" van de richtlijn oneerlijke handelspraktijken en Richtlijn 2000/31/EG moeten platformbeheerders die in de EU actief zijn, stappen ondernemen als ze erachter komen dat er op hun website illegale activiteiten plaatsvinden. Het samenwerkingsnetwerk voor consumentenbescherming (CPC-netwerk) onderzoekt, met steun van de Europese Commissie, overtredingen van deze regels en treedt daar gezamenlijk tegen op.