26. konferencja ONZ w sprawie zmiany klimatu (COP26) odbyła się w dniach 31 października–12 listopada 2021 r. w Glasgow. Na szczycie COP26 organizowanym pod brytyjskim przewodnictwem zgromadzili się wszyscy zainteresowani przyspieszeniem działań na rzecz osiągnięcia celów porozumienia paryskiego i Ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu.
Na zakończenie konferencji COP26 Komisja Europejska poparła konsensus osiągnięty przez ponad 190 krajów po dwóch tygodniach intensywnych negocjacji. Podczas COP26 sfinalizowano zasady wdrożenia porozumienia paryskiego i utrzymano cele przyjęte w porozumieniu paryskim, co daje nam szansę na ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5 stopnia Celsjusza.
COP26 to krok we właściwym kierunku. 1,5 stopnia Celsjusza jest nadal w naszym zasięgu, ale jest jeszcze wiele do zrobienia. Teraz najważniejsze jest, abyśmy jak najszybciej zrealizowali obietnice złożone w Glasgow, a potem możemy mierzyć wyżej.
Najważniejsze osiągnięcia
- Szereg głównych emitentów ogłosiło nowe cele w zakresie redukcji emisji.
- Ponad 100 krajów dołączyło do globalnego zobowiązania dotyczącego metanu – wspólnej inicjatywy UE-USA.
- Stworzono nowe partnerstwa, które mają wesprzeć kraje na ich drodze do przejścia na czystą energię.
- Poczyniono postępy w zakresie finansowania działań w związku ze zmianą klimatu. Dzięki nowym zobowiązaniom łączna kwota środków finansowych powinna wkrótce wynieść 100 mld dolarów.
- Dysponujemy teraz zbiorem zasad, które wesprą międzynarodowe rynki uprawnień do emisji dwutlenku węgla.
Finansowanie działań na rzecz klimatu
Kraje rozwinięte zobowiązały się do uruchomienia w latach 2020–2025 łącznej kwoty 100 mld dolarów rocznie w ramach międzynarodowego finansowania działań związanych z klimatem, aby pomóc najbardziej narażonym państwom i małym państwom wyspiarskim, w szczególności w ich staraniach na rzecz łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej. Unia Europejska jest największym darczyńcą – na finansowanie działań w związku ze zmianą klimatu przekazuje ponad jedną trzecią sumy wszystkich zobowiązań w 2020 r., łącznie 23,39 mld euro (27 mld dolarów). Przewodnicząca Ursula von der Leyen zapowiedziała niedawno dodatkowe 4 mld euro z budżetu UE do 2027 r. na finansowanie działań związanych ze zmianą klimatu.
Inicjatywy globalne COP26
Globalne zobowiązanie dotyczące metanu
Stany Zjednoczone, UE i inni partnerzy oficjalnie poparli globalne zobowiązanie dotyczące metanu – inicjatywę, które ma ograniczyć emisje metanu w skali światowej i umożliwić osiągnięcie celu, jakim jest ograniczenie ocieplenia do 1,5 stopnia Celsjusza. Pod zobowiązaniem podpisało się ponad 100 państw reprezentujących 70 proc. gospodarki światowej i odpowiadających za prawie połowę antropogenicznych emisji metanu.
Partnerstwo UE–Catalyst
Partnerstwo między Komisją Europejską, Europejskim Bankiem Inwestycyjnym i Breakthrough Energy Catalyst pozwoli na pozyskanie nawet 820 mln euro (1 mld dolarów) w latach 2022–2026. Środki te posłużą do wdrażania i szybkiej komercjalizacji innowacyjnych technologii. Pomoże to w realizacji ambitnych celów Europejskiego Zielonego Ładu i celów UE w zakresie klimatu na 2030 r.
Globalne zobowiązanie finansowe na rzecz lasów
Komisja Europejska zapowiedziała wkład UE w globalne zobowiązanie finansowe na rzecz lasów w wysokości 1 mld euro. Ten pięcioletni pakiet wsparcia z budżetu UE pomoże krajom partnerskim chronić i odtwarzać lasy na całym świecie oraz zarządzać nimi w sposób zrównoważony, a także realizować porozumienie paryskie.
Partnerstwo na rzecz sprawiedliwej transformacji energetycznej
Rządy Republiki Południowej Afryki, Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych ogłosiły wraz z UE nowe ambitne, długoterminowe partnerstwo na rzecz sprawiedliwej transformacji energetycznej. Ma ono wesprzeć działania Republiki Południowej Afryki w zakresie dekarbonizacji. Celem partnerstwa jest przyspieszenie dekarbonizacji gospodarki Republiki Południowej Afryki, ze szczególnym uwzględnieniem systemu elektroenergetycznego.
Organizowane przez UE imprezy towarzyszące COP26
UE była również gospodarzem ponad 150 imprez towarzyszących – w pawilonie UE w Glasgow i przez internet. Imprezy te, organizowane przez różne kraje i organizacje z Europy i całego świata, dotyczyły szerokiego zakresu kwestii związanych z klimatem, takich jak: transformacja sektora energetycznego, zrównoważone finansowanie, badania naukowe i innowacje. Na platformie internetowej zarejestrowało się ponad 20 tys. uczestników.