Jak Komisja proponuje chronić granice Unii i przeciwdziałać zagrożeniom hybrydowym

Liczba migrantów na wschodnich granicach Unii Europejskiej stale rośnie. W 2023 r. granicę Unii z Białorusią przekroczyło o 66 proc. więcej osób niż w 2023 r. Rosja i Białoruś posługują się ludźmi z rosyjskimi wizami studenckimi lub turystycznymi do popełnienia aktu wrogości – wykorzystują ich jako narzędzie polityczne do destabilizacji europejskich społeczeństw, nadużywając unijnego prawa do azylu. Musimy przerwać tę wojnę hybrydową. Dlatego Unia podjęła działania, aby wspomóc kraje UE w przeciwstawieniu się temu zagrożeniu i zagwarantowaniu większego bezpieczeństwa na granicach zewnętrznych UE. 

Są to następujące działania: 

• Identyfikacja zagrożeń na zewnętrznych granicach lądowych Unii z Rosją i Białorusią oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa Unii. Komisja Europejska będzie wspierać kraje UE, aby uniemożliwiły Rosji i Białorusi wykorzystywanie przeciwko Unii europejskich zasad i wartości, w tym prawa do azylu. 
• Skuteczniejsza reakcja polityczna i wsparcie operacyjne. Dotychczas wprowadzono już szereg unijnych środków przeciwko instrumentalnemu traktowaniu migrantów w Finlandii, na Łotwie, Litwie i w Polsce. Aby zapewnić lepszą ochronę granic z Rosją i Białorusią, Unia udostępnia teraz 170 mln euro na modernizację sprzętu do nadzoru elektronicznego, ulepszenie sieci telekomunikacyjnych, rozmieszczenie mobilnych urządzeń wykrywających i ochronę przed wtargnięciem dronów. 
• Określenie kontekstu prawnego. Kraje UE są prawnie zobowiązane do ochrony granic zewnętrznych Unii przy poszanowaniu praw podstawowych i zakazu wydalania lub zawracania (która ma zagwarantować, że nikt nie zostanie odesłany do kraju, w którym byłby poddany torturom bądź okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu). W obliczu obecnego zagrożenia hybrydowego i zgodnie z traktatami UE kraje UE mogą wprowadzić krajowe środki prawne, które mogą ograniczać pewne prawa podstawowe, takie jak prawo do azylu. Tego rodzaju środki muszą być wyjątkowe, tymczasowe, proporcjonalne i stosowane w jasno określonych przypadkach. 
• Zacieśnienie współpracy z Unią i pozostałymi krajami UE. Kraje UE, które bezpośrednio stawiają czoła tym zagrożeniom, powinny ściślej współpracować z Unią i pozostałymi państwami członkowskimi, aby zapewnić spójność i wysoką skuteczność wszystkich działań. 

Unia Europejska będzie zawsze wspierać kraje UE w ich działaniach na rzecz bezpieczeństwa i integralności Unii i strefy Schengen, z korzyścią dla wszystkich obywateli Unii. Kraje UE powinny wykorzystać wszelkie możliwości przewidziane w prawie unijnym, Komisja zaś jest gotowa podjąć rozmowy z tymi krajami, które podejmują środki nadzwyczajne. 

Więcej informacji 

Nowa epoka dla obrony i bezpieczeństwa w Europie 

Komunikat w sprawie przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym wynikającym z wykorzystywania migracji jako broni i w sprawie zwiększania bezpieczeństwa na granicy zewnętrznej UE 

Finansowanie z Instrumentu na rzecz Zarządzania Granicami i Wiz 

Komunikat prasowy: Komisja zwiększa wsparcie dla państw członkowskich na wzmocnienie bezpieczeństwa UE i przeciwdziałanie wykorzystywaniu migracji jako broni