Τι είναι η εαρινή δέσμη;
Η εαρινή δέσμη, που δημοσιεύεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (στο εξής: Επιτροπή) τον Μάιο, σηματοδοτεί την έναρξη της εθνικής διάστασης στο πλαίσιο του ετήσιου κύκλου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Παρέχει στοχευμένες συμβουλές σε κάθε κράτος μέλος σχετικά με τις οικονομικές πολιτικές και μεταρρυθμίσεις του, αξιοποιώντας έτσι τις ευρύτερες προτεραιότητες που περιγράφονται στην προηγούμενη φθινοπωρινή δέσμη. Οι συστάσεις της Επιτροπής βασίζονται σε αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων πολιτικής που υποβάλλουν τα κράτη μέλη τον Απρίλιο, σε συνδυασμό με ανάλυση του αντίστοιχου κοινωνικοοικονομικού πλαισίου τους.
Επιπλέον, η εαρινή δέσμη δημοσιεύει εμπεριστατωμένες επισκοπήσεις για την αξιολόγηση πιθανών μακροοικονομικών ανισορροπιών στις χώρες της ΕΕ, οι οποίες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση της ευρωπαϊκής οικονομικής σταθερότητας.
Περιεχόμενο της δέσμης
Η εαρινή δέσμη περιλαμβάνει τα παρακάτω έγγραφα:
- την ανακοίνωση για την εαρινή δέσμη
- τα σχέδια ειδικών ανά χώρα συστάσεων
- τις εκθέσεις ανά χώρα
- την έκθεση που συντάχθηκε σύμφωνα με το άρθρο 126 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- την πρόταση κατευθυντήριων γραμμών για την απασχόληση
Επιπλέον, η εαρινή δέσμη μπορεί να περιλαμβάνει και άλλα σχετικά έγγραφα που σχετίζονται με τη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Ανακοίνωση για την εαρινή δέσμη
Η ανακοίνωση παρέχει επισκόπηση των κύριων στοιχείων που περιλαμβάνονται στην εαρινή δέσμη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Το έγγραφο αυτό είναι «ανακοίνωση», ένα είδος πράξης στο πλαίσιο της οποίας ένα θεσμικό όργανο της ΕΕ εκθέτει τη θέση του επί συγκεκριμένου θέματος και την απευθύνει σε άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Ειδικές συστάσεις ανά χώρα
Οι ειδικές συστάσεις ανά χώρα (ΣΑΧ) παρέχουν προσαρμοσμένη καθοδήγηση σε κάθε κράτος μέλος, προτείνοντας δράσεις κοινωνικοοικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής που πρέπει να αναληφθούν κατά το επόμενο έτος. Οι συστάσεις επικεντρώνονται σε τομείς πολιτικής που αντιμετωπίζουν επίμονες προκλήσεις ή που αντιμετωπίζονται μόνο εν μέρει από τα εθνικά σχέδια πολιτικής. Οι ΣΑΧ μπορεί να καλύπτουν ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως τα δημόσια οικονομικά, οι μεταρρυθμίσεις των συνταξιοδοτικών συστημάτων, η εκπαίδευση, οι προκλήσεις στον τομέα της καινοτομίας, η δημιουργία θέσεων εργασίας και η αντιμετώπιση της ανεργίας.
Η Επιτροπή αναπτύσσει τις ΣΑΧ με βάση τις εκθέσεις ανά χώρα και την εξέταση των εθνικών προγραμμάτων μεταρρύθμισης, σταθερότητας και σύγκλισης που υποβάλλουν τα κράτη μέλη τον Απρίλιο. Οι συστάσεις αυτές αντικατοπτρίζουν σε γενικές γραμμές τις συνολικές προτεραιότητες που περιγράφονται στην ετήσια έρευνα για τη βιώσιμη ανάπτυξη και στη σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την οικονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ, οι οποίες αποτελούν μέρος της φθινοπωρινής δέσμης.
Εκθέσεις ανά χώρα
Οι εκθέσεις ανά χώρα παρέχουν λεπτομερή ανάλυση των οικονομικών και κοινωνικών εξελίξεων και προκλήσεων που ανακύπτουν σε κάθε κράτος μέλος και αξιολογούν τον βαθμό στον οποίο αυτές αντιμετωπίζονται από τις εθνικές πολιτικές. Επιπλέον, οι εκθέσεις εξετάζουν την εφαρμογή των ειδικών συστάσεων ανά χώρα από προηγούμενους κύκλους του Εξαμήνου.
Έκθεση που συντάχθηκε σύμφωνα με το άρθρο 126 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η έκθεση βάσει του άρθρου 126 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ) αξιολογεί τη συμμόρφωση των κρατών μελών της ΕΕ με τα κριτήρια του ελλείμματος και του χρέους. Αυτή η αξιολόγηση ακολουθεί τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ), ενός συνόλου κανόνων που διασφαλίζουν ότι οι χώρες της ΕΕ διατηρούν υγιή δημόσια οικονομικά. Ειδικότερα, τα κράτη μέλη πρέπει να τηρούν τα ακόλουθα ανώτατα όρια:
- κριτήριο του ελλείμματος: το ετήσιο δημόσιο έλλειμμα δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 3 % του ΑΕΠ
- κριτήριο του χρέους: το δημόσιο χρέος δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 60 % του ΑΕΠ
Τα κράτη μέλη που υπερβαίνουν τα επίπεδα αυτά αναμένεται να λάβουν διορθωτικά μέτρα. Εάν ένα κράτος μέλος δεν πληροί το κριτήριο του ελλείμματος και/ή του χρέους, η Επιτροπή μπορεί να προτείνει σύσταση στο Συμβούλιο προκειμένου να κινήσει τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Στη συνέχεια, η χώρα υπόκειται στο διορθωτικό σκέλος του ΣΣΑ.
Κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση
Η πρόταση κατευθυντήριων γραμμών για την απασχόληση καθορίζει κοινές προτεραιότητες για τις εθνικές πολιτικές απασχόλησης και τις κοινωνικές πολιτικές, ώστε να καταστούν πιο δίκαιες και χωρίς αποκλεισμούς.
Επόμενα βήματα
Μετά τη δημοσίευση της εαρινής δέσμης, η Επιτροπή διαβιβάζει τα έγγραφα στα άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ και στα κράτη μέλη για περαιτέρω εξέταση:
- τον Ιούνιο, το Συμβούλιο συζητά τα σχέδια ειδικών συστάσεων ανά χώρα και, με πιθανές τροποποιήσεις, συμφωνεί επί της τελικής τους εκδοχής. Στη συνέχεια, οι ΣΑΧ υποβάλλονται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο τις εγκρίνει.
- τον Ιούλιο, το Συμβούλιο εγκρίνει τις τελικές ΣΑΧ. Τα κράτη μέλη καλούνται να τις εφαρμόσουν.