Πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία και Βόρεια Ιρλανδία μετά το Brexit

Σε πολύ πρώιμο στάδιο των διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία αποχώρησης, τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και η ΕΕ αναγνώρισαν τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν στη νήσο της Ιρλανδίας. Αναγνώρισαν την ανάγκη να διαφυλαχθεί η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής (Συμφωνία του Μπέλφαστ), αποφεύγοντας τη δημιουργία «σκληρών συνόρων» στη νήσο της Ιρλανδίας και προστατεύοντας τη συνεργασία Βορρά-Νότου.

Η λύση αυτή είχε τη μορφή του πρωτοκόλλου για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία, το οποίο:

αποτρέπει τη δημιουργία σκληρών συνόρων μεταξύ της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, επιτρέποντας με τον τρόπο αυτό την ομαλή λειτουργία της οικονομίας ολόκληρης της νήσου και διαφυλάσσοντας τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής (Συμφωνία του Μπέλφαστ) σε όλες τις διαστάσεις της·
διασφαλίζει την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς της ΕΕ για τα εμπορεύματα, μαζί με όλες τις εγγυήσεις που αυτή προσφέρει όσον αφορά την προστασία των καταναλωτών, την προστασία της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων, καθώς και την καταπολέμηση της απάτης και της παράνομης διακίνησης.

Το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία σχεδιάστηκε ως μια σταθερή και βιώσιμη λύση και θα εφαρμόζεται παράλληλα με οποιαδήποτε συμφωνία για τη μελλοντική εταιρική σχέση.

Οι ουσιαστικές διατάξεις του αρχίζουν να εφαρμόζονται την 1η Ιανουαρίου 2021.

31 ΙΑΝΟΥΑΡΊΟΥ 2020

Αναθεωρημένο πρωτόκολλο για την Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία

български
(2.31 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
español
(1.94 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
čeština
(1.86 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
dansk
(1.85 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
Deutsch
(1.9 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
eesti
(1.82 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
English
(1.85 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
français
(1.93 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
Gaeilge
(1.92 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
hrvatski
(1.81 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
italiano
(1.87 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
latviešu
(1.86 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
lietuvių
(1.85 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
magyar
(1.94 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
Malti
(1.91 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
Nederlands
(1.9 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
polski
(1.89 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
português
(1.96 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
română
(1.92 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
slovenčina
(1.86 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
slovenščina
(1.8 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
suomi
(1.9 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση
svenska
(1.85 MB - HTML)
Τηλεφόρτωση

Βασικά στοιχεία του πρωτοκόλλου

Ευθυγράμμιση με τους κανόνες της ΕΕ: από το τέλος της μεταβατικής περιόδου η Βόρεια Ιρλανδία υπόκειται σε περιορισμένο σύνολο ενωσιακών κανόνων όσον αφορά την ενιαία αγορά για τα εμπορεύματα και την τελωνειακή ένωση. Για παράδειγμα, ο ενωσιακός τελωνειακός κώδικας εφαρμόζεται σε όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται ή εξέρχονται από τη Βόρεια Ιρλανδία.

Στα σημεία εισόδου πρέπει να διενεργούνται οι αναγκαίες εξακριβώσεις και έλεγχοι επί εμπορευμάτων που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο ή οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα. Αυτό συνεπάγεται επίσης ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, ενεργώντας σε σχέση με τη Βόρεια Ιρλανδία για την εφαρμογή του πρωτοκόλλου, πρέπει να διασφαλίζει, μεταξύ άλλων, τη διενέργεια των σχετικών υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων (ΥΦΥ).

Οι τελωνειακοί δασμοί της ΕΕ ισχύουν για τα εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από οποιοδήποτε άλλο τμήμα του Ηνωμένο Βασιλείου ή οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα, εκτός εάν δεν υφίσταται κίνδυνος τα εν λόγω εμπορεύματα να μεταφερθούν ακολούθως στην ΕΕ. Το πρωτόκολλο τεκμαίρει ότι για όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από τρίτη χώρα (π.χ. από οποιοδήποτε τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου ή από οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα) υφίσταται κίνδυνος να μεταφερθούν ακολούθως στην Ένωση. Είναι δυνατόν να θεωρείται ότι τέτοια εμπορεύματα δεν ενέχουν κίνδυνο να μεταφερθούν ακολούθως στην Ένωση μόνον κατ’ εξαίρεση, εάν τα εν λόγω εμπορεύματα i) δεν υποβάλλονται σε εμπορική μεταποίηση στη Βόρεια Ιρλανδία και ii) πληρούν τους πρόσθετους όρους για να θεωρείται ότι δεν υφίσταται κίνδυνος, οι οποίοι καθορίζονται στην απόφαση της μικτής επιτροπής σχετικά με τα εμπορεύματα για τα οποία δεν υφίσταται κίνδυνος. Όταν διαπιστώνεται, βάσει των όρων αυτών, ότι για εμπορεύματα από οποιοδήποτε άλλο τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου εκτός της Βόρειας Ιρλανδίας μπορεί να θεωρείται ότι δεν υφίσταται κίνδυνος, δεν καταβάλλονται τελωνειακοί δασμοί· και όταν διαπιστώνεται, βάσει των όρων αυτών, ότι για εμπορεύματα από οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα μπορεί να θεωρείται ότι δεν υφίσταται κίνδυνος, καταβάλλονται οι τελωνειακοί δασμοί του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η θέση σε ισχύ και η εφαρμογή του πρωτοκόλλου αποτελεί μοναδική ευθύνη των αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου που ενεργούν σε σχέση με τη Βόρεια Ιρλανδία (άρθρο 12 παράγραφος 1).
Για την εκπλήρωση των καθηκόντων τους δυνάμει του άρθρου 12 του πρωτοκόλλου, τα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ πρέπει να μπορούν να παρακολουθούν την εφαρμογή του πρωτοκόλλου από τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου. Ως εκ τούτου, το άρθρο 12 παράγραφος 2 προβλέπει μια «παρουσία της Ένωσης» κατά τις δραστηριότητες εφαρμογής εκ μέρους των αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η απόφαση αριθ. 6/2020 της μικτής επιτροπής καθορίζει πρακτικές λεπτομέρειες εργασίας για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής άσκησης της «παρουσίας της Ένωσης» που προβλέπεται από το άρθρο 12 του πρωτοκόλλου.

Τι είναι ο μηχανισμός συγκατάθεσης;

Το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία / Βόρεια Ιρλανδία προβλέπει έναν νέο μηχανισμό «συγκατάθεσης», ο οποίος δίνει στη Συνέλευση της Βόρειας Ιρλανδίας αποφασιστική φωνή για τη μακροπρόθεσμη εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ που καθίσταται εφαρμοστέα βάσει του πρωτοκόλλου σε σχέση με τη Βόρεια Ιρλανδία. Ο εν λόγω μηχανισμός συγκατάθεσης αφορά την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για τα εμπορεύματα και τα τελωνεία, την ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, τον ΦΠΑ και τις κρατικές ενισχύσεις, όπως προβλέπεται επί του παρόντος στο πρωτόκολλο.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι τέσσερα έτη μετά την έναρξη της εφαρμογής του πρωτοκόλλου την 1η Ιανουαρίου 2021, η Συνέλευση θα μπορεί, με απλή πλειοψηφία, να δώσει τη συγκατάθεσή της για τη συνέχιση της εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας της Ένωσης ή να ψηφίσει τη διακοπή της εφαρμογής της. Στην περίπτωση αυτή, το πρωτόκολλο θα παύσει να ισχύει δύο έτη αργότερα.

Στη συνέχεια, ανά τετραετία, η Συνέλευση θα μπορεί να ψηφίζει για τη συνέχιση της εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας της Ένωσης. Σε περίπτωση που κατά την ψηφοφορία της Συνέλευσης συγκεντρωθεί διακοινοτική στήριξη για τη συνέχιση της εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας της Ένωσης, η επόμενη ψηφοφορία μπορεί να λάβει χώρα μόνο οκτώ έτη αργότερα.