Strategia

W 2010 r. Komisja Europejska przyjęła strategię w zakresie monitorowania i zapewniania skutecznego stosowania praw i wolności zapisanych w Karcie. Strategia ma trzy główne cele:

• zagwarantowanie, że prawa i zasady będą należycie uwzględniane na każdym etapie procesu legislacyjnego
• poprawę wiedzy mieszkańców UE na temat ochrony praw podstawowych w Unii
• monitorowanie postępów w stosowaniu Karty, za pomocą sprawozdań rocznych.

Strategia skutecznego wprowadzania w życie Karty praw podstawowych przez Unię Europejską

Nowe wnioski ustawodawcze

Wszystkie unijne wnioski dotyczące aktów prawnych UE muszą być zgodne z postanowieniami Karty. Komisja wzmocniła swoją ocenę skutków nowych wniosków ustawodawczych dotyczących praw podstawowych. Przede wszystkim przyjęła ona wytyczne dotyczące praw podstawowych w zakresie ocen skutków.

Wytyczne operacyjne w sprawie uwzględniania praw podstawowych w ocenach skutków Komisji Europejskiej.

Od 2015 r. nowy pakiet dotyczący lepszego stanowienia prawa obejmuje również szczegółową listę kontrolną dotyczącą ocen skutków.

Komisja Europejska stosuje tę listę kontrolną do określenia, na które z praw podstawowych dany wniosek może wpływać, i do regularnej oceny skutków każdego rozważanego wariantu politycznego.

W trakcie procesu legislacyjnego Komisja Europejska współpracuje ze współprawodawcami, aby zapewnić zgodność prawa unijnego z Kartą.

Lista kontrolna dotycząca praw podstawowych

Projekty

Dzięki finansowanemu przez UE projektowi Ch@rter Click! stworzono pierwszy praktyczny zestaw narzędzi — obejmujący listę kontrolną oraz przewodnik – którego celem jest udzielenie odpowiedzi ofiarom naruszania praw podstawowych, prawnikom, sędziom krajowym, rzecznikom praw, organom ds. równości oraz innym krajowym instytucjom ds. ochrony praw człowieka na pytanie, czy Karta praw podstawowych Unii Europejskiej zapewnia ochronę w danej sprawie.

Ch@rter Click! – projekt

Ch@rter Click! – lista kontrolna

Ch@rter Click! – przewodnik

Karta praw podstawowych a prawo krajowe

Karta nie przyznaje Komisji Europejskiej uprawnień ogólnych do podejmowania działań w obszarze praw podstawowych. Komisja może podjąć działania jedynie wówczas, gdy chodzi o prawo Unii Europejskiej (na przykład gdy akty prawne UE są przyjmowane w sposób niezgodny z kartą lub gdy środek krajowy wdraża prawo unijne w taki sposób).

Państwa członkowskie posiadają własne systemy ochrony praw podstawowych oparte na konstytucjach krajowych i sądach. Muszą one również przestrzegać międzynarodowych zobowiązań w zakresie praw człowieka, takich jak europejska konwencja praw człowieka. Karta nie zastępuje tych przepisów. Zapewnienie poszanowania praw podstawowych leży zatem w gestii sądów krajowych.

All proposals for EU legislation must respect the Charter. The Commission therefore reinforced its assessment of the impact of new legislative proposals on fundamental rights. In particular, the European Commission adopted a set of guidelines on fundamental rights in impact assessments.

Operational guidance on taking account of fundamental rights in European Commission impact assessments.

As of 2015, the new better regulation package also includes a specific check list for impact assessments.

The European Commission uses this checklist to identify which fundamental rights could be affected by a proposal and systematically assesses the impact of each envisaged policy option on these rights.

During the legislative process, the European Commission works with co-legislators to ensure that EU law is in line with the Charter.

Fundamental Rights check list

The EU funded Ch@rter Click! project has created a practical toolkit, a checklist and tutorial, aimed to assist victims of fundamental rights violations, lawyers, national judges, ombudspersons, equality bodies and other national human rights institutions in determining whether the Charter of Fundamental Rights of European Union can provide protection in a specific case.

The Ch@rter Click! project

Ch@rter Click! - checklist

Ch@rter Click!- tutorial

The Charter does not establish a general power for the European Commission to intervene in the area of fundamental rights. It can intervene only when EU law comes into play (for example, when EU legislation is adopted or when a national measure applies EU law in a manner incompatible with the Charter).

EU countries have their own systems for protecting fundamental rights through national constitutions and courts. They also have to respect their international human rights obligations, such as the European Convention of Human Rights. The Charter is not a replacement for them. Therefore, it is up to the national courts to ensure respect for fundamental rights.