Przed pandemią COVID-19 co szósta osoba w UE miała problemy ze zdrowiem psychicznym. Bezprecedensowe kryzysy, które miały miejsce w ostatnich latach, sprawiły, że sytuacja jeszcze się pogorszyła. Pandemia wywarła dodatkową presję na zdrowie psychiczne nas wszystkich, zwłaszcza osób młodych i osób cierpiących już wcześniej na choroby psychiczne.
Aby stawić czoła temu wyzwaniu, Komisja Europejska stawia zdrowie psychiczne na równi ze zdrowiem fizycznym. Dlatego wprowadziła 20 inicjatyw przewodnich i udostępniła 1,23 mld euro w ramach różnych instrumentów finansowych.
Źródło: Badanie Eurobarometr Flash na temat zdrowia psychicznego, opublikowane 9 października 2023 r.
Dlaczego UE powinna działać na rzecz poprawy zdrowia psychicznego?
Z okazji Europejskiego Tygodnia Zdrowia Psychicznego w maju 2023 r. zapytaliśmy Europejczyków, dlaczego UE powinna podjąć działania na rzecz zdrowia psychicznego. Oto co powiedzieli.
„Ponieważ zdrowie psychiczne to zdrowie publiczne. Mamy prawo do jego ochrony. Musimy je chronić dla dobra wszystkich obywateli UE i samej Unii”.
Georgia Michailidou Tazoglou, Grecja
„Ponieważ możemy żyć i w pełni realizować swój potencjał tylko wtedy, gdy jesteśmy zdrowi zarówno fizycznie, jak i psychicznie”.
Nicola Unterecker, Niemcy
„Ponieważ zdrowie psychicznie ma zasadnicze znaczenie dla dobrostanu jednostki i dla rozwoju społeczeństwa”.
Catalina Maria Popoviciu, Rumunia
Trzy zasady przewodnie
Szybkie zmiany technologiczne, środowiskowe i społeczne w dużym stopniu negatywnie wpłynęły na zdolność niektórych osób do radzenia sobie z różnymi problemami. Dlatego UE przyjmie całościowe podejście do zdrowia psychicznego w oparciu o trzy zasady przewodnie:
- odpowiednia i skuteczna profilaktyka
- dostęp do wysokiej jakości i przystępnej cenowo opieki zdrowotnej i leczenia w dziedzinie zdrowia psychicznego
- reintegracja społeczna po powrocie do zdrowia.
Co konkretnie robimy?
Czynniki wpływające na zdrowie psychiczne są zróżnicowane i należy je uwzględniać we wszystkich obszarach polityki. W związku z tym podejście UE będzie miało szeroki zakres i obejmie wysiłki, które będą miały na celu:
- europejska inicjatywa na rzecz budowania zdolności w zakresie zdrowia psychicznego
- europejska inicjatywa na rzecz zapobiegania depresji i samobójstwom
- inicjatywa „Zdrowsi razem” – wzmocnienie komponentu „Zdrowie psychiczne”
- platforma dla osób doświadczających problemów ze zdrowiem psychicznym
- europejski kodeks zdrowia psychicznego
- stworzenie wspólnego systemu badań nad mózgiem
- sieć zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży
- „Zdrowie dzieci: materiały dotyczące profilaktyki”
- pierwsza inicjatywa przewodnia dla młodzieży
- Inicjatywa „Zdrowe ekrany, zdrowa młodzież”
- ochrona ofiar przestępstw
- walka z nowotworami: platforma dla młodych osób żyjących z rakiem lub wyleczonych
- inicjatywa na szczeblu UE w sprawie zagrożeń psychospołecznych
- kampanie UE prowadzone w miejscu pracy
- inicjatywa na rzecz większej liczby lepiej wyszkolonych specjalistów w UE
- wsparcie techniczne reform w zakresie zdrowia psychicznego w kilku sektorach
- gromadzenie danych na temat zdrowia psychicznego
- zwalczanie stygmatyzacji i dyskryminacji
- wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego dla osób wysiedlonych z Ukrainy i poszkodowanych na Ukrainie
- wspieranie rozpowszechniania pakietu usług podstawowych w zakresie zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego (opracowanego przez Stały Komitet Międzyinstytucjonalny)