Η μετανάστευση είναι ένα πολύπλοκο θέμα που απαιτεί κοινή ευρωπαϊκή αντίδραση. Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη η ασφάλεια των ατόμων που ζητούν διεθνή προστασία ή καλύτερη ζωή, όπως και οι ανησυχίες των χωρών που φοβούνται ότι οι μεταναστευτικές πιέσεις θα υπερβούν τις ικανότητές τους να ανταποκριθούν.
Για να παράσχει αυτή την κοινή ευρωπαϊκή απάντηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε το σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο, το οποίο αποτελεί ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη διαχείριση της μετανάστευσης σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Το σύστημα αυτό, που ψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Απρίλιο του 2024, έχει σχεδιαστεί για να στηρίξει τα κράτη μέλη που υφίστανται σημαντικές μεταναστευτικές πιέσεις και προστατεύουν τα εξωτερικά μας σύνορα. Παράλληλα, παρέχει ασφάλεια και σαφήνεια για τα άτομα που φθάνουν στην ΕΕ. Επιτρέπει, επίσης, στους Ευρωπαίους να είναι βέβαιοι ότι η διαχείριση της μετανάστευσης γίνεται με αποτελεσματικό και ανθρώπινο τρόπο, σε πλήρη συμφωνία με τις αξίες μας και τις διεθνείς συμβάσεις.
Οικοδόμηση εμπιστοσύνης:
Το σύμφωνο αυτό, βασισμένο σε μια ολιστική προσέγγιση, αντιπροσωπεύει ένα νέο ξεκίνημα για τη μετανάστευση, ώστε να οικοδομηθεί η εμπιστοσύνη χάρη σε αποτελεσματικότερες διαδικασίες και να βρεθεί μια νέα ισορροπία μεταξύ της συλλογικής ευθύνης και της αλληλεγγύης.
Νέες διαδικασίες ελέγχου στα σύνορα, βελτίωση των συστημάτων ΤΠ και προσαρμογή των κανόνων για τις αιτήσεις ασύλου
Μεταρρύθμιση του κώδικα συνόρων του Σένγκεν και χάραξη νέας στρατηγικής για το μέλλον του Σένγκεν
Βελτίωση των διαδικασιών μετεγκατάστασης για τις ευάλωτες ομάδες και τα άτομα που διασώζονται στη θάλασσα
Προσέλκυση ταλέντων και στήριξη της ένταξης στις τοπικές κοινότητες
Στήριξη άλλων χωρών που φιλοξενούν πρόσφυγες και καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών
Εξασφάλιση ταχύτερης και από κοινού αντίδρασης στη μεταναστευτική κρίση
Σαφείς ευθύνες
Οι αποτελεσματικότερες διαδικασίες θα εξασφαλίσουν σαφέστερες ευθύνες, συμβάλλοντας στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών και παρέχοντας ταυτόχρονα σαφήνεια στους αιτούντες. Οι κανόνες θα βελτιώσουν τη σύνδεση μεταξύ των βασικών διαδικασιών, ιδίως του ασύλου και της επιστροφής.
- ταυτοποίηση
- έλεγχοι υγείας
- έλεγχοι ασφάλειας
- λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων και καταχώριση στη βάση δεδομένων Eurodac.
- Κατά περίπτωση, ακολουθείται από ταχεία διαδικασία επιστροφής, ώστε να επιταχύνεται η λήψη αποφάσεων και να βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών ασύλου
- Βελτιωμένη βάση δεδομένων Eurodac, που συμβάλλει στην καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης
- Επικέντρωση στους αιτούντες, και όχι στην αίτηση, για να καθοριστεί ποιο κράτος είναι υπεύθυνο για τις αιτήσεις ασύλου
- Αποτροπή των μη επιτρεπόμενων μετακινήσεων προς άλλα κράτη μέλη
- Διευκόλυνση της μετεγκατάστασης και καλύτερη παρακολούθηση των επιστρεφόντων
- Παρακολούθηση της υποστήριξης για οικειοθελή αναχώρηση και επανένταξη
- Ανεξάρτητος μηχανισμός παρακολούθησης για να διασφαλίζεται ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ο οποίος υποστηρίζεται από τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, τον Frontex και τον νέο οργανισμό της ΕΕ για το άσυλο.
- Ατομική αξιολόγηση των αιτήσεων ασύλου και βασικές εγγυήσεις για την προστασία της πρόσβασης σε άσυλο, του δικαιώματος στην ελευθερία, των δικαιωμάτων του παιδιού, καθώς και του δικαιώματος πραγματικής προσφυγής.
Αλληλεγγύη
Ευελιξία ώστε τα κράτη μέλη να δείχνουν αλληλεγγύη προς άλλα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν μεταναστευτική πίεση:
- Μετεγκατάσταση νεοαφιχθέντων ατόμων
- Άμεση επιχειρησιακή στήριξη
- Μακροπρόθεσμη στήριξη για την ανάπτυξη ικανοτήτων σχετικά με τις διαδικασίες ασύλου
- Υποδοχή νεοαφιχθέντων ή επιχειρήσεις επιστροφής
- Βοήθεια για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων μεταναστευτικών τάσεων που επηρεάζουν τα κράτη μέλη, μέσω της συνεργασίας με τρίτες χώρες
Προσαρμοσμένες απαντήσεις αλληλεγγύης για συγκεκριμένα σενάρια:
- Μετεγκατάσταση ατόμων που ενδέχεται να χρήζουν προστασίας
- Έγκαιρος προσδιορισμός των αναγκών μέσω ετήσιας έκθεσης προβλέψεων
- Δεξαμενή αλληλεγγύης των εθνικών συνεισφορών, με βάση εθελοντικές δεσμεύσεις
- Διορθωτικός μηχανισμός για την εξασφάλιση αποτελεσματικής στήριξης
- Επέκταση της μετεγκατάστασης για αναγνωρισμένους πρόσφυγες
- Συνεισφορές με βάση το μερίδιο που αναλογεί στα κράτη μέλη
- Διορθωτικός μηχανισμός για την εξασφάλιση αποτελεσματικής στήριξης
- Επέκταση της μετεγκατάστασης για άτομα που υπόκεινται σε διαδικασία στα σύνορα, που βρίσκονται σε παράτυπη κατάσταση και που χρήζουν άμεσης προστασίας
- Ταχύτερη αντίδραση σε επίπεδο ΕΕ μέσω της ταχείας απόφασης σχετικά με τη συνεισφορά
- Μηχανισμός αλληλεγγύης που επικεντρώνεται στη μετεγκατάσταση
Μια προσέγγιση χωρίς αποκλεισμούς
- Εντατικές προπαρασκευαστικές εργασίες από τον Δεκέμβριο του 2019
- Δύο πλήρεις γύροι διαβουλεύσεων με όλα τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα εθνικά κοινοβούλια, την κοινωνία των πολιτών, τους κοινωνικούς εταίρους και τις επιχειρήσεις
- Προσεκτική ισορροπία που ενσωματώνει όλες τις οπτικές γωνίες
- Τον Σεπτέμβριο του 2022 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι πέντε εκ περιτροπής Προεδρίες του Συμβουλίου συμφώνησαν σε κοινό χάρτη πορείας σχετικά με την οργάνωση, τον συντονισμό και την εφαρμογή του χρονοδιαγράμματος για τις διαπραγματεύσεις σχετικά με το Σύμφωνο.
- Τον Δεκέμβριο του 2023 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία σχετικά με πέντε βασικά στοιχεία του συμφώνου.
- Τον Απρίλιο του 2024, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε το σύμφωνο.
Έγγραφα
Έγγραφα σχετικά με τη δέσμη μέτρων για τη μετανάστευση και το άσυλο