Τα δικαιώματα των παιδιών στο ψηφιακό περιβάλλον
Τα παιδιά έχουν γεννηθεί στην ψηφιακή εποχή. Εάν τους δοθεί η ευκαιρία και η πρόσβαση στους πόρους, πλοηγούνται με ευκολία στο διαδίκτυο, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε άλλα ψηφιακά εργαλεία. Ο διαδικτυακός κόσμος προσφέρει πολλές ευκαιρίες για μάθηση, κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, ανάπτυξη δεξιοτήτων, παιχνίδι και οργάνωση της καθημερινής ζωής. Υποστηρικτικές συσκευές και προγράμματα βοηθούν τα παιδιά με αναπηρία να συνδεθούν, μεταξύ άλλων, με τους συνομηλίκους τους, καθώς και να συμμετάσχουν σε μαθήματα. Πολλές προκλήσεις εξακολουθούν να υφίστανται. Δεν έχουν όλα τα παιδιά ίση πρόσβαση στο διαδίκτυο, στα ηλεκτρονικά εργαλεία και στις συσκευές. Ο ψηφιακός κόσμος μπορεί να δημιουργεί ορισμένες απειλές, όπως η κακοποίηση, ο κυβερνοεκφοβισμός, η ρητορική μίσους, το επιβλαβές περιεχόμενο και η εσφαλμένη πληροφόρηση. Ο χρόνος παραμονής μπροστά στην οθόνη και η υπερβολική έκθεση σε αυτή μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα υγείας.
Δράσεις της ΕΕ ώστε να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να πλοηγούνται με ασφάλεια στο ψηφιακό περιβάλλον και να αξιοποιούν τις ευκαιρίες του
Το πλαίσιο της ΕΕ για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών στο ψηφιακό περιβάλλον:
- Οδηγία 2011/93/ΕΕ σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας
- Απόφαση-πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας
- Οδηγία (ΕΕ) 2018/1808 για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων
- Οδηγία (ΕΕ) 2019/882 σχετικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας προϊόντων και υπηρεσιών
- Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών
- Οδηγία 2005/29/ΕΚ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές
- Ανακοίνωση με τίτλο «Αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο: μια ευρωπαϊκή προσέγγιση», COM(2018)236
- Διαδίκτυο καλύτερα προσαρμοσμένο στα παιδιά: μια ευρωπαϊκή στρατηγική, COM(2012)196
- Πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες)
- Πλαίσιο ψηφιακών ικανοτήτων 2.0, Επιστημονικός κόμβος της ΕΕ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή
- Κέντρα Ασφαλούς Διαδικτύου
- Πλατφόρμα «Διαδίκτυο καλύτερα προσαρμοσμένο στα παιδιά»
Στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, η Επιτροπή δεσμεύτηκε ως προς τα εξής:
- έγκριση επικαιροποιημένης στρατηγικής για ένα διαδίκτυο καλύτερα προσαρμοσμένο στα παιδιά το 2022·
- δημιουργία και διευκόλυνση διαδικασίας της οποίας θα ηγούνται παιδιά, με στόχο την ανάπτυξη ενός συνόλου αρχών που θα πρέπει να προωθούνται και να τηρούνται από τον κλάδο·
- προώθηση της ανάπτυξης και χρήσης προσβάσιμων ΤΠΕ και υποστηρικτικών τεχνολογιών για παιδιά με αναπηρία, όπως η αναγνώριση ομιλίας, οι κλειστοί υπότιτλοι κ.ά., μεταξύ άλλων σε συνέδρια και εκδηλώσεις της Επιτροπής·
- διασφάλιση της πλήρους εφαρμογής της ευρωπαϊκής πράξης για την προσβασιμότητα·
- ενίσχυση της καταπολέμησης όλων των μορφών σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο, π.χ. προτείνοντας την αναγκαία νομοθεσία η οποία, μεταξύ άλλων, θα απαιτεί από τους σχετικούς παρόχους διαδικτυακών υπηρεσιών να εντοπίζουν και να αναφέρουν γνωστό υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο.