Απαγορεύσεις εισαγωγών και εξαγωγών

Διεθνείς εμπορικές κυρώσεις

Η ΕΕ, σε συνεργασία με τις χώρες της G7 και άλλους ομοϊδεάτες εταίρους, από τις 15 Μαρτίου 2022 σταμάτησε να παρέχει στη Ρωσία τη μεταχείριση του μάλλον ευνοούμενου κράτους στο πλαίσιο του ΠΟΕ. Το γεγονός αυτό στερεί από τη Ρωσία βασικά εμπορικά πλεονεκτήματα που παρέχει η ιδιότητα του μέλους του ΠΟΕ.

Η ΕΕ αποφάσισε να ενεργήσει όχι αυξάνοντας τους εισαγωγικούς δασμούς, αλλά επιβάλλοντας μια σειρά κυρώσεων που περιλαμβάνουν απαγορεύσεις στις εισαγωγές ή εξαγωγές αγαθών, και συγκεκριμένα:

απαγόρευση των εισαγωγών στην ΕΕ ρωσικών έτοιμων και ημικατεργασμένων προϊόντων χάλυβα
απαγόρευση των εξαγωγών από την ΕΕ ειδών πολυτελείας, μέτρο που στρέφεται άμεσα κατά της ρωσικής ελίτ
απαγόρευση των εισαγωγών στην ΕΕ μη βιομηχανικών διαμαντιών που εξορύσσονται, μεταποιούνται ή παράγονται στη Ρωσία. Αυτό εντάσσεται στη διεθνώς συντονισμένη απαγόρευση των διαμαντιών από τη G7, που έχει ως στόχο να στερήσει από τη Ρωσία αυτή τη σημαντική ροή εσόδων, η οποία εκτιμάται σε 4 δισ. ευρώ ετησίως.
απαγόρευση των εισαγωγών στην ΕΕ πρώτων υλών για την παραγωγή χάλυβα, και των εισαγωγών πρωτογενούς αλουμινίου, μεταποιημένων προϊόντων αλουμινίου και άλλων μεταλλικών αγαθών
απαγόρευση των εισαγωγών στην ΕΕ ηλίου, το οποίο αποφέρει σημαντικά έσοδα στη Ρωσία
απαγόρευση των εισαγωγών κλεμμένων αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουκρανίας
επέκταση της απαγόρευσης των εξαγωγών πολυτελών αυτοκινήτων σε όλα τα καινούργια και μεταχειρισμένα αυτοκίνητα άνω ενός ορισμένου μεγέθους κινητήρα (> 1,900 cm³), καθώς και σε όλα τα ηλεκτρικά και υβριδικά οχήματα
πλήρης απαγόρευση ορισμένων τύπων εξαρτημάτων μηχανημάτων
πρόσθετες απαγορεύσεις εισαγωγών, μεταξύ άλλων σε τσιμέντα, προϊόντα καουτσούκ, ξύλο, οινοπνευματώδη ποτά, θαλασσινά πολυτέλειας
στοχευμένες απαγορεύσεις εξαγωγών σε τομείς στους οποίους η Ρωσία είναι ευάλωτη λόγω της υψηλής εξάρτησής της από τις προμήθειες από την ΕΕ. Σε αυτούς περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, η κβαντική υπολογιστική, οι προηγμένοι ημιαγωγοί, τα ευαίσθητα μηχανήματα και εξαρτήματα, τα κατασκευαστικά προϊόντα, ο μεταποιημένος χάλυβας, τα προϊόντα χαλκού και αλουμινίου, τα λέιζερ, οι μπαταρίες, οι μεταφορές και τα χημικά προϊόντα. Περιλαμβάνονται επίσης εξειδικευμένοι καταλύτες για χρήση στον κλάδο της διύλισης. Τα μέτρα αυτά θα συμβάλουν στην υποβάθμιση της τεχνολογικής βάσης και των βιομηχανικών ικανοτήτων της Ρωσίας.
περιορισμοί σε βιομηχανικά αγαθά στρατιωτικής σημασίας, με ειδική στόχευση σε ορυκτά, χημικά προϊόντα, χάλυβα, γυάλινα υλικά και πυροτεχνήματα
απαγόρευση της παροχής λογισμικού που σχετίζεται με επιχειρήσεις και σχεδιασμό στη ρωσική κυβέρνηση ή σε ρωσικές εταιρείες
απαγόρευση της αγοράς, εισαγωγής ή μεταβίβασης ―άμεσα ή έμμεσα― χρυσού, εάν προέρχεται από τη Ρωσία
περιορισμός των εξαγωγών επιπλέον 15 τεχνολογικών ειδών που βρίσκονται στο πεδίο μάχης στην Ουκρανία ή εξοπλισμού που απαιτείται για την παραγωγή τέτοιων ειδών
απαγόρευση πώλησης, αδειοδότησης, μεταβίβασης ή παραπομπής δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και εμπορικών απορρήτων που χρησιμοποιούνται σε σχέση με εμπορεύματα που υπόκεινται σε περιορισμούς, ώστε να αποτρέπεται η κατασκευή εκτός της ΕΕ των εμπορευμάτων που υπόκεινται σε κυρώσεις
επιβολή αυστηρότερων περιορισμών στις εισαγωγές προϊόντων σιδήρου και χάλυβα, με την απαίτηση για τους εισαγωγείς προϊόντων σιδήρου και χάλυβα που υπόκεινται σε κυρώσεις και έχουν υποστεί επεξεργασία σε τρίτη χώρα να αποδεικνύουν ότι οι χρησιμοποιούμενες εισροές δεν προέρχονται από τη Ρωσία
αυστηρότεροι περιορισμοί στις εξαγωγές αγαθών διπλής χρήσης και τεχνολογίας, καθώς και ειδών προηγμένης τεχνολογίας, για ρωσικές οντότητες και οντότητες τρίτων χωρών που συνδέονται με το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα της Ρωσίας
περιορισμοί στις εξαγωγές ορισμένων χημικών ενώσεων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή στερεών προωθητικών
εξαγωγικοί περιορισμοί στις εργαλειομηχανές αριθμητικού ελέγχου με υπολογιστή (CNC), οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παραγωγή εξοπλισμού μάχης
απαγορεύσεις εξαγωγών μηχανημάτων και συσκευών, ιδίως μηχανημάτων που χρησιμοποιούνται στον τομέα της ενέργειας, όπως οι αεριοστρόβιλοι
απαγορεύσεις εξαγωγών χημικών προϊόντων, ιδίως εκείνων που χρησιμοποιούνται ως πρώτες ύλες στη βιομηχανία
απαγορεύσεις εξαγωγών ορισμένων μετάλλων, όπως ο καθαρισμένος χαλκός και τα είδη από χαλκό, το αλουμίνιο και τα είδη από αλουμίνιο, και τα είδη από χάλυβα
απαγορεύσεις εξαγωγών πλαστικών
απαγορεύσεις εξαγωγών αλάτων και μεταλλευμάτων
απαγορεύσεις εξαγωγών δομικών υλικών
απαγορεύσεις εξαγωγών προϊόντων από καουτσούκ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Όσον αφορά τις εξαγωγές, η συνολική εκτιμώμενη αξία των περιορισμών και απαγορεύσεων για τα αγαθά και τις τεχνολογίες ανέρχεται μέχρι σήμερα σε 48 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το 54 % των εξαγωγών της ΕΕ πριν από την εισβολή.
Το 58 % των προπολεμικών εισαγωγών, που αντιπροσωπεύουν 91,2 δισ. ευρώ, καλύπτεται από τα μέτρα.
Η συνολική αξία των περιορισμών όσον αφορά τις εξαγωγές υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις ανέρχεται σε 3,28 δισ. ευρώ (16 % των εξαγωγών της ΕΕ πριν από την εισβολή).
Η απαγόρευση των εξαγωγών τεχνολογικών ειδών της ΕΕ έχει προκαλέσει συρρίκνωση των ρωσικών βιομηχανιών έντασης τεχνολογίας. Ιδιαίτερα έντονη ήταν η μείωση στην παραγωγή αυτοκινήτων και άλλου εξοπλισμού μεταφορών, καθώς και στην κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Κανένα από τα μέτρα που αποφάσισε η ΕΕ δεν στοχεύει με οποιονδήποτε τρόπο στο εμπόριο γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, συμπεριλαμβανομένου του σίτου και των λιπασμάτων, μεταξύ τρίτων χωρών και της Ρωσίας.

^{Τελευταία ενημέρωση: 23 Οκτωβρίου 2025}