Ο ρόλος της Επιτροπής στον τομέα του προϋπολογισμού και της χρηματοδότησης
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει και εκτελεί τον προϋπολογισμό και διαχειρίζεται τα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ.
Η Επιτροπή προτείνει τον προϋπολογισμό της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αρμόδια για την εκπόνηση και την υποβολή του σχεδίου προϋπολογισμού για την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της. Το σχέδιο αυτό βασίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές για τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους και συνάδει με τον εκάστοτε ισχύοντα κανονισμό για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.
Το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο ορίζει τα μέγιστα ετήσια ποσά («ανώτατα όρια») που μπορεί να δαπανήσει η ΕΕ σε διάφορους τομείς πολιτικής για μια περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών. Το τρέχον ΠΔΠ καλύπτει περίοδο επτά ετών: από το 2021 έως το 2027.
Η Επιτροπή υποβάλλει το σχέδιο προϋπολογισμού προς έγκριση στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την 1η Σεπτεμβρίου κάθε έτους. Σύμφωνα με την ετήσια διαδικασία προϋπολογισμού, πρέπει να επιτυγχάνεται συμφωνία για τον προϋπολογισμό μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου.
Πώς αποφασίζεται ο προϋπολογισμός
Διαχείριση του προϋπολογισμού της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φέρει την τελική ευθύνη για τη διαχείριση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Στην πράξη, οι χώρες της ΕΕ διαχειρίζονται έως και το 80 % των δαπανών του προϋπολογισμού στο πλαίσιο της λεγόμενης επιμερισμένης διαχείρισης, ιδίως στους τομείς της γεωργίας, της ανάπτυξης και της ενίσχυσης της απασχόλησης στις περιφέρειες της ΕΕ.
Το προβλεπόμενο σύστημα ελέγχου διασφαλίζει την ορθή διαχείριση των δαπανών επιμερισμένης διαχείρισης σύμφωνα με τους κανόνες.
Η εκτέλεση του προϋπολογισμού μπορεί να είναι άμεση (Επιτροπή, αντιπροσωπείες της Ένωσης, εκτελεστικοί οργανισμοί), έμμεση (μέσω τρίτων χωρών ή φορέων και διεθνών οργανισμών) ή επιμερισμένη (χώρες της ΕΕ).
Μέθοδοι διαχείρισης του προϋπολογισμού της ΕΕ
Υλοποίηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων
Το 80 % περίπου της χρηματοδότησης της ΕΕ διοχετεύεται σε προγράμματα που τελούν υπό την κοινή διαχείριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των εθνικών αρχών στις χώρες της ΕΕ.
Στις περιπτώσεις που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαχειρίζεται άμεσα τη χρηματοδότηση, χορηγεί επιδοτήσεις και προκηρύσσει διαδικασίες υποβολής προσφορών. Διαχειρίζεται τον προϋπολογισμό έργων που υλοποιούνται από τις υπηρεσίες της, στην έδρα της, στις αντιπροσωπείες της ΕΕ ή μέσω εκτελεστικών οργανισμών της ΕΕ.
Ορισμένα χρηματοδοτικά προγράμματα υλοποιούνται από εθνικές αρχές, εντός και εκτός της ΕΕ, διεθνείς οργανισμούς ή αναπτυξιακούς οργανισμούς των χωρών της ΕΕ.
Ανεξάρτητα από τον τρόπο διαχείρισης της χρηματοδότησης, υπάρχουν διαφανείς διαδικασίες που διασφαλίζουν την ισότιμη μεταχείριση όλων των ενδιαφερομένων, καθώς και την ίδια πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες χρηματοδότησης της ΕΕ.