Περισσότερες ευκαιρίες για τους ανθρώπους και βελτιωμένη ποιότητα ζωής
Χάρη στη διεύρυνση, οι πολίτες των κρατών μελών έχουν περισσότερες ευκαιρίες για σπουδές και εργασία σε ολόκληρη την ΕΕ. Από το 2004 πάνω από 2,7 εκατομμύρια άνθρωποι από τις 10 χώρες έχουν αξιοποιήσει την ευκαιρία να μάθουν και να διδάξουν στο εξωτερικό. Παράλληλα, χάρη στο πρόγραμμα Erasmus+, πάνω από 600.000 νέοι και νέες από άλλες χώρες της ΕΕ έχουν φοιτήσει στα πανεπιστήμιά τους.
Από τα 10 κράτη μέλη που προσχώρησαν το 2004, εννέα έχουν ενταχθεί πλήρως στον χώρο Σένγκεν, τον μεγαλύτερο χώρο ελεύθερων ταξιδιών στον κόσμο, ο οποίος διασφαλίζει ομαλές και ασφαλείς μετακινήσεις. Συνεχίζονται οι εργασίες για την περαιτέρω ένταξη της Κύπρου στον χώρο Σένγκεν, ενώ παράλληλα λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες περιστάσεις της.
Τα τελευταία 20 χρόνια η ΕΕ έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο, μεταξύ άλλων, όσον αφορά τα κοινωνικά δικαιώματα, την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος, τη διαχείριση των αποβλήτων, τα δικαιώματα των καταναλωτών και την ασφάλεια των προϊόντων, συμβάλλοντας στη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής των ανθρώπων.Οι 10 χώρες που προσχώρησαν το 2004 όχι μόνο επωφελήθηκαν από αυτά τα υψηλότερα πρότυπα, αλλά και συνέβαλαν στη διαμόρφωσή τους. Σήμερα, προστατεύουμε καλύτερα τη φύση, ο αέρας στις πόλεις είναι καθαρότερος και η ιδιωτική ζωή προστατεύεται σε ολόκληρη την Ένωση.

Δημιουργία ανάπτυξης, ευημερίας και θέσεων εργασίας
Τα τελευταία 20 χρόνια η οικονομία της ΕΕ αυξήθηκε κατά 27 %. Οι χώρες που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004 γνώρισαν σημαντική οικονομική ανάπτυξη. Οι οικονομίες της Πολωνίας και της Μάλτας υπερδιπλασιάστηκαν σε μέγεθος. Η Σλοβακία σημείωσε ανάπτυξη κατά 80 %.
Οι χώρες που ήταν ήδη μέλη κατά τη διεύρυνση του 2004 βίωσαν επίσης ανάπτυξη και ευημερία. Οι εξαγωγές της Ισπανίας προς τις 10 χώρες έχουν διπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια. Οι εμπορευματικές συναλλαγές της Ιταλίας με τις εν λόγω χώρες αυξήθηκαν έκτοτε κατά 77 %. Οι εμπορικοί δεσμοί μεταξύ Λιθουανίας και Σουηδίας έχουν επίσης αναπτυχθεί σημαντικά. Σε λιγότερο από δύο δεκαετίες, η εσωτερική ροή αγαθών εντός της ΕΕ αυξήθηκε κατά περισσότερο από 40 %.
Από τις 26 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν σε ολόκληρη την ΕΕ τα τελευταία 20 χρόνια, 6 εκατομμύρια αντιστοιχούν στις 10 νέες χώρες της ΕΕ.

Τόνωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών βιομηχανιών και άλλων σημαντικών τομέων
Η βιομηχανία, από τις πολωνικές επιχειρήσεις ηλεκτρονικών έως τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, έχει αναπτυχθεί χάρη στις οικονομίες κλίμακας που επιτρέπει η διευρυμένη ενιαία αγορά. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία έχει αποκτήσει μεγαλύτερη πρόσβαση σε βασικά στοιχεία που της είναι απαραίτητα, όπως οι κρίσιμες πρώτες ύλες. Οι εταιρείες μπορούν πλέον εύκολα να προμηθεύονται χαλκό στην Κύπρο, κοβάλτιο στην Τσεχία, σπάνιες γαίες στη Λιθουανία και νικέλιο στη Σλοβακία.
Η διεύρυνση της ΕΕ δημιούργησε επίσης ευκαιρίες πώλησης σε μια ευρύτερη αγορά αγροδιατροφικών προϊόντων, προσφέροντας στους πολίτες περισσότερες επιλογές ποιοτικών προϊόντων. Τα 10 νέα κράτη μέλη εμπλούτισαν τη γεωργική πολυμορφία της ΕΕ με διαφορετικές γεωργικές παραδόσεις, καλλιέργειες, ζωικό κεφάλαιο και προϊόντα υψηλής ποιότητας. Η αξία της γεωργικής παραγωγής στις χώρες αυτές έχει τριπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, υπερβαίνοντας τα 68 δισ. ευρώ.

Επενδύοντας στην Ένωσή μας
Στη διάρκεια των τελευταίων 20 χρόνων, η ΕΕ επένδυσε σημαντικά σε υποδομές για να κάνει την Ευρώπη έναν καλύτερο τόπο διαβίωσης και εργασίας —από τους αυτοκινητόδρομους έως τους αγωγούς αερίου, τις δημόσιες μεταφορές, τη συνδεσιμότητα, τα κέντρα δεδομένων και τις διασυνοριακές υποδομές.
Η ενοποιημένη αγορά ενέργειας μας βοήθησε να αντιμετωπίσουμε κρίσεις, για παράδειγμα όταν η Ρωσία μείωσε τις παραδόσεις φυσικού αερίου. Οι χώρες της ΕΕ συνεργάστηκαν για να εξασφαλίσουν ασφαλέστερο και βιώσιμο ενεργειακό εφοδιασμό, ώστε να προχωρήσει η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας και να μειωθεί η εξάρτησή μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Με σημαντικές επενδύσεις από την ΕΕ, η κάλυψη των ευρυζωνικών δικτύων υψηλής ταχύτητας και η πρόσβαση στο διαδίκτυο έχουν αυξηθεί σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι ψηφιακοί πρωτεργάτες, όπως η Εσθονία, βοηθούν στο να καθιερωθούν πρωτοπόρες υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Σε όλα τα μέρη της Ευρώπης, εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αποκτήσει πρόσβαση στο δίκτυο 5G.
Σήμερα, προχωρούμε ένα βήμα παραπέρα με το NextGenerationEU. Με αξία 800 δισ. ευρώ, το μέσο αυτό χρηματοδοτεί εκατοντάδες έργα —από υπεράκτια αιολικά πάρκα έως ηλεκτρικά τρένα, από κορυφαίες ψηφιακές υπηρεσίες έως ιατρικά κέντρα παγκόσμιου επιπέδου— και στα 27 κράτη μέλη.
Καθώς το στρατηγικό περιβάλλον γύρω μας εξακολουθεί να αλλάζει και η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει την άμυνά της, όλα τα κράτη μέλη συμμετέχουν στην προσπάθεια αυτή, από την εσθονική έρευνα στον τομέα της άμυνας έως τη ανάπτυξη αεροσκαφών από τη Σουηδία και την παραγωγή πυρομαχικών από την Πολωνία.

Προωθώντας την καινοτομία και την έρευνα
Τα τελευταία 20 χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιτύχει πολυάριθμα ερευνητικά επιτεύγματα και δημιουργικές καινοτομίες —για παράδειγμα, όσον αφορά την πρόληψη νόσων και τη θεραπεία του καρκίνου. Πολλά από αυτά έχουν πραγματοποιηθεί στις 10 νέες χώρες της ΕΕ ή ήταν αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ ερευνητών από τα παλαιότερα και από τα νέα κράτη μέλη, με τη χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ.
Ούγγροι και Γάλλοι επιστήμονες προχώρησαν την έρευνα στον τομέα της ύλης και έλαβαν Νόμπελ Φυσικής για το έργο τους. Από τη Λετονία έως την Ισπανία, πανεπιστημιακοί συνεργάστηκαν στενότερα για να ενισχυθούν οι γνώσεις μας σχετικά με τα γονιδιώματα.

Ένδειξη αλληλεγγύης
Από τις πλημμύρες έως τις δασικές πυρκαγιές, από τους σεισμούς έως τις ιατρικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, οι χώρες της ΕΕ έχουν δώσει και έχουν λάβει βοήθεια ζωτικής σημασίας σε περίπτωση καταστροφών.
Στη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, όλες οι χώρες της ΕΕ έστειλαν βοήθεια σε διάφορα μέρη της ηπείρου μας και πέραν αυτής, μέσω του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ. Υπάρχουν άφθονα παραδείγματα γι’ αυτό. Πέντε κράτη μέλη έσπευσαν να παράσχουν βοήθεια στην Ουγγαρία μετά τις αιφνίδιες πλημμύρες το 2010. Το καλοκαίρι του 2022 Αυστριακοί πυροσβέστες έσπευσαν να βοηθήσουν τη Σλοβενία που αντιμετώπιζε καταστροφικές δασικές πυρκαγιές. Πέρσι ειδικευμένο προσωπικό διαχείρισης κρίσεων από τη Σλοβακία στήριξε την Ελλάδα, καθώς πάλευε με δασικές πυρκαγιές ιστορικών διαστάσεων.
Από την πρώτη ημέρα του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, τα κράτη μέλη της ΕΕ συνεργάστηκαν για να στηρίξουν τον λαό της Ουκρανίας. Κέντρα υλικοτεχνικής υποστήριξης στην Πολωνία και τη Σλοβακία, καθώς και στη Ρουμανία, συνέβαλαν στη δρομολόγηση βοήθειας απ'όλη την Ένωση. Η ΕΕ χορήγησε προσωρινή προστασία σε περισσότερα από 4,1 εκατομμύρια Ουκρανούς πρόσφυγες, ενώ περίπου 1,7 εκατομμύρια από αυτούς φιλοξενούνται από τα κράτη μέλη που προσχώρησαν το 2004.

Ενδυνάμωση του ρόλου της Ευρώπης στη διεθνή σκηνή
Στη διάρκεια των τελευταίων 20 χρόνων, η φωνή της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή έχει ενισχυθεί —είτε για να πείσει τον κόσμο να αναλάβει δράση για την κλιματική αλλαγή, να καταπολεμήσει την πανδημία ή για να προωθήσει τη δημοκρατία.
Η προσθήκη 10 νέων κρατών μελών ενίσχυσε την οικονομική μας ισχύ παγκοσμίως. Η ευρύτερη ενιαία αγορά έχει κάνει την ΕΕ ακόμα πιο ελκυστικό εμπορικό εταίρο, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να δημιουργούμε νέες ευκαιρίες στο εξωτερικό. Από το 2004 το παγκόσμιο διεθνές μας εμπόριο έχει αυξηθεί κατά 3 τρισ. ευρώ, φθάνοντας τα 5 τρισ. ευρώ το 2023.
Η μεγαλύτερη Ένωση ενίσχυσε επίσης τον ρόλο της Ευρώπης ως κορυφαίου χορηγού ανθρωπιστικής βοήθειας. Η ευρωπαϊκή ανθρωπιστική στήριξη, —είτε στην Ουκρανία είτε στη Γάζα είτε στο Σουδάν— παρέχεται από φορείς ανθρωπιστικής βοήθειας που προέρχονται απ' όλη την ΕΕ, στους οποίους περιλαμβάνονται πολωνικές μη κυβερνητικές οργανώσεις, Τσέχοι ανθρωπιστικοί εταίροι και Κύπριοι εργαζόμενοι του τομέα ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η διεύρυνση προώθησε την ευημερία, ενίσχυσε τη δημοκρατία και διασφάλισε τη σταθερότητα σε ολόκληρη την Ένωση. Και με 27 κράτη μέλη, η ΕΕ έχει γίνει ισχυρότερος γεωπολιτικός παράγοντας.

Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για την ενημερωτική εκστρατεία του εορτασμού των 20 χρόνων μετά τη διεύρυνση βασίζονται σε στατιστικά στοιχεία της Eurostat, καθώς και σε άλλες επίσημες πηγές πληροφοριών που υπόκεινται σε επικαιροποιήσεις. Οι έρευνες που αναφέρονται εδώ προέρχονται από το Ευρωβαρόμετρο.