Te informacje są również dostępne w języku: ukraińskim | українська | rosyjskim | русский
Co trzeba wiedzieć o przemieszczaniu się na terenie UE
W większości przypadków, jeśli uciekasz przed wojną w Ukrainie, będziesz mieć możliwość przemieszczenia się do innych krajów UE. W przypadku Ukraińców posiadających paszport biometryczny prawo to wynika z ruchu bezwizowego między UE a Ukrainą. Jeśli masz obywatelstwo innego państwa trzeciego, musisz sprawdzić, czy Twój kraj pochodzenia znajduje się na liście państw trzecich, których obywatele są zwolnieni z obowiązku posiadania wizy.
Obywatele Ukrainy posiadający paszport biometryczny, jako osoby podróżujące bez wiz, mają prawo do swobodnego przemieszczania się na terenie UE przez okres 90 dni po wjeździe na jej terytorium. Możesz zatem wybrać kraj UE, w którym chcesz korzystać z praw związanych z ochroną tymczasową, i dołączyć do swojej rodziny i przyjaciół w kraju, w którym przebywają.
Jeżeli masz prawo do ochrony tymczasowej, ale posiadasz paszport niebiometryczny, przy wjeździe do strefy Schengen organy na granicy kraju UE, do którego najpierw wjeżdżasz, powinny wydać wizę krótkoterminową ważną przez 15 dni. Dzięki temu możesz podróżować dalej do docelowego kraju UE, aby skorzystać tam z praw związanych z ochroną tymczasową.
Jeżeli masz prawo do ochrony tymczasowej, ale nie posiadasz dokumentu podróży, organy na granicy kraju, do którego najpierw wjeżdżasz, mogą w razie potrzeby zezwolić Ci na dalszą podróż, np. wydając dokument podróży i wizę lub wykorzystując formularz przepustki dla przeniesienia osób określony w przepisach o ochronie tymczasowej.
W przypadku pierwszego przekroczenia granicy UE w kraju nienależącym do obszaru UE bez kontroli na granicach wewnętrznych (Cypr i Irlandia), dokumenty będą co do zasady ponownie kontrolowane na przejściu granicznym prowadzącym do kraju obszaru Schengen. Zapoznaj się również z wyjaśnieniami dotyczącymi rejestracji dzieci pozbawionych opieki lub odseparowanych od rodziców.
Choć Rumunia i Bułgaria od 31 marca 2024 r. należą do strefy Schengen, to wciąż prowadzone są w nich kontrole graniczne na granicach lądowych. Zniesiono natomiast kontrole na wewnętrznych granicach powietrznych i morskich między tymi dwoma państwami a pozostałymi krajami strefy Schengen.
Możesz kontynuować podróż. Jednak mimo że Rumunia i Bułgaria należą już do strefy Schengen, to wciąż prowadzone są w nich kontrole graniczne na granicach lądowych. Dlatego przy przekraczaniu granicy Twoje dokumenty zostaną ponownie sprawdzone. Tak będzie na przykład, jeśli zdecydujesz się przekroczyć lądową granicę rumuńsko-węgierską. Zniesiono jednak kontrole na wewnętrznych granicach powietrznych i morskich między Rumunią i Bułgarią a pozostałymi krajami strefy Schengen.
Tak. Po wjeździe do kraju należącego do strefy Schengen możesz co do zasady przemieszczać się bez kontroli granicznej do innych krajów należących do strefy Schengen. Możliwość taka przewidziana jest przez 90 dni w ciągu okresu trwającego 180 dni.
Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Liechtenstein nie są krajami UE, ale należą do strefy Schengen. Po wjeździe do strefy Schengen możesz udać się do tych krajów, ale Twoje prawa związane z ochroną międzynarodową lub tymczasową mogą różnić się od praw przysługujących Ci w krajach UE.
Dania jest państwem członkowskim UE i należy strefy Schengen, ale nie uczestniczy w systemie ochrony tymczasowej i nie stosuje unijnych przepisów dotyczących azylu. Twoje prawa związane z ochroną międzynarodową lub tymczasową w Danii mogą różnić się od praw przysługujących Ci w innych krajach UE.
Zgodnie z przepisami UE przysługuje Ci dokument pobytowy. Możesz z niego skorzystać, aby w ciągu 180-dniowego okresu przebywać przez maksymalnie 90 dni w innym kraju strefy Schengen. Na podstawie tego samego dokumentu możesz opuścić UE i udać się do innego państwa trzeciego – na przykład do Ukrainy – po czym ponownie wjechać do UE.
Jeżeli nie otrzymałeś jeszcze dokumentu pobytowego, możesz otrzymać inne dokumenty lub zezwolenia krajowe. Co do tego w każdym kraju obowiązują inne przepisy. Niektóre dokumenty lub zezwolenia – takie jak te wymienione w załączniku 22 do podręcznika Schengen – umożliwiają podróżowanie na tej samej zasadzie co dokument pobytowy. Nie dotyczy to jednak wszystkich krajowych dokumentów wydawanych przez kraje strefy Schengen. Skontaktuj się z organami kraju, w którym przyznano Ci ochronę tymczasową, czy otrzymane tam dokumenty umożliwiają Ci podróż.
Jeżeli nie masz dokumentu umożliwiającego podróż, ale musisz udać się do Ukrainy i wrócić, jedynym realnym rozwiązaniem przy powrocie do UE byłby bezpośredni wjazd – drogą lądową, powietrzną lub morską – do kraju UE, w którym korzystasz z ochrony tymczasowej.
Jeśli musisz udać się do innego kraju w strefie Schengen, możesz tam przebywać przez okres do 90 dni w ciągu 180 dni z dokumentem pobytowym lub dokumentem krajowym, który jest wymieniony w załączniku 22 (w związku z czym ma taki sam skutek jak dokument pobytowy). Jeżeli nie masz odpowiedniego dokumentu, zaleca się niepodróżowanie do innych krajów strefy Schengen, ponieważ pobyt w tym kraju może zostać uznany za nielegalny.
Uwaga: Dokumenty pobytowe wydane przez Cypr i Irlandię nie mają skutków w strefie Schengen i nie dają Ci prawa do podróżowania do innych krajów strefy Schengen. Dokumenty pobytowe wydane przez kraj należący do strefy Schengen bez kontroli na granicach wewnętrznych są jednak uznawane przez Cypr i dają prawo do podróżowania do tego kraju.
Tak. Ze względu na bezpieczeństwo i kontrolę migracji, na terytorium kraju oraz na wewnętrznych granicach zawsze możliwe są kontrole policyjne i inne kontrole administracyjne. Polica i straż graniczna proszą wszystkich o współpracę oraz przedkładanie odpowiednich dokumentów i informacji. W niektórych okolicznościach konieczne może być oddanie się do dyspozycji organów podczas kontroli w wyznaczonych obiektach.
Na stronie Re-open EU można znaleźć informacje na temat podróżowania i środków sanitarnych w UE i krajach strefy Schengen (Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria) w związku z pandemią COVID-19.
Od 27 lipca 2022 r. w UE obowiązują nowe tymczasowe przepisy, zgodnie z którymi osoby uciekające z Ukrainy mogą korzystać ze swojego ukraińskiego prawa jazdy bez konieczności wymiany go na unijne prawo jazdy czy też ponownego zdawania egzaminu na prawo jazdy. Nowe rozporządzenie określa szczegółowe przepisy dotyczące wygasłych, zagubionych i skradzionych ukraińskich praw jazdy. Ma to ograniczyć obowiązki administracyjne osób mieszkających w UE w ramach systemu tymczasowej ochrony. Cyfrowe prawa jazdy wydane przez Ukrainę (DIIA) mogą być również uznawane, po tym jak Ukraina udostępni i wdroży odpowiednie narzędzia weryfikacji. Więcej informacji o nowych przepisach.
Istnieją różnice między krajami UE, jeśli chodzi o uznawanie praw jazdy spoza UE. Zestawienie informacji o zagranicznych prawach jazdy w krajach UE można znaleźć na poniższej mapie.