Στις 10 Μαρτίου 2020 η Επιτροπή έθεσε τα θεμέλια για μια βιομηχανική στρατηγική ικανή να στηρίξει τη διττή μετάβαση στην πράσινη και στην ψηφιακή οικονομία, να καταστήσει τη βιομηχανία της ΕΕ πιο ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο και να ενισχύσει την ανοικτή στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης. Μία ημέρα μετά την παρουσίαση της νέας βιομηχανικής στρατηγικής, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε τη νόσο COVID-19 πανδημία.
Η παρούσα επικαιροποίηση δεν αντικαθιστά τη βιομηχανική στρατηγική του 2020 ούτε ολοκληρώνει τις διαδικασίες που δρομολογήθηκαν στο σχετικό πλαίσιο —μεγάλο μέρος αυτού του έργου βρίσκεται σε εξέλιξη και απαιτεί ιδιαίτερες προσπάθειες. Πρόκειται για στοχευμένη επικαιροποίηση, η οποία επικεντρώνεται στα περαιτέρω μέτρα που πρέπει να ληφθούν και στα διδάγματα που πρέπει να αντληθούν.
Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), ως βασικός μοχλός καινοτομίας στα διάφορα οικοσυστήματα, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε όλες τις δράσεις της συγκεκριμένης στρατηγικής. Αυτό αντικατοπτρίζεται σε οριζόντιο επίπεδο με την αυξημένη προσοχή που δίνεται στις κανονιστικές επιβαρύνσεις για τις ΜΜΕ. Οι νέες δράσεις θα ωφελήσουν σημαντικά τις ΜΜΕ και τις νεοφυείς επιχειρήσεις, είτε επειδή θα ενισχύσουν την ενιαία αγορά, είτε επειδή θα μειώσουν τις εξαρτήσεις του εφοδιασμού, είτε επειδή θα επιταχύνουν την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Η στρατηγική περιλαμβάνει επίσης μέτρα ειδικά για τις ΜΜΕ, όπως την αύξηση της ανθεκτικότητας, την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών και τη στήριξη της φερεγγυότητας.
Διδάγματα από την κρίση της COVID-19
Η κρίση της COVID-19 έπληξε σοβαρά την οικονομία της ΕΕ. Ο αντίκτυπός της ποικίλλει ανάλογα με το μέγεθος των οικοσυστημάτων και των επιχειρήσεων. Η κρίση έκανε ορατή την αλληλεξάρτηση των παγκόσμιων αξιακών αλυσίδων και κατέδειξε τον κρίσιμο ρόλο που έχει η εύρυθμη λειτουργία μιας ολοκληρωμένης σε παγκόσμιο επίπεδο ενιαίας αγοράς.
Η κρίση, αν και επηρέασε σε διαφορετικό βαθμό τόσο τα οικοσυστήματα όσο και τις επιχειρήσεις, επισήμανε τα εξής βασικά προβλήματα:
- περιορισμός της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων, αγαθών και υπηρεσιών στα σύνορα·
- μειωμένη διαθεσιμότητα βασικών προϊόντων εξαιτίας της διάρρηξης των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού·
- διαταραχή της ζήτησης.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, η επικαιροποιημένη βιομηχανική στρατηγική προτείνει νέα μέτρα, προκειμένου να ληφθούν υπόψη τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την κρίση και να στηριχθούν οι επενδύσεις. Ειδικότερα, επικεντρώνεται στα εξής:
Ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ενιαίας αγοράς
Στήριξη της ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης μέσω της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων
Υποστήριξη της επιχειρηματικής σκοπιμότητας της διττής μετάβασης
Ανθεκτικότητα της ενιαίας αγοράς
Η ενιαία αγορά είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα της ΕΕ, καθώς παρέχει βεβαιότητα, διεξόδους και παγκόσμιο εφαλτήριο στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Ωστόσο, η πανδημία COVID-19 είχε επιπτώσεις στις ευκαιρίες που προσφέρει η ενιαία αγορά. Οι επιχειρήσεις και οι πολίτες επλήγησαν από το κλείσιμο των συνόρων, ο εφοδιασμός διαταράχθηκε και η προβλεψιμότητα ήταν συχνά ανέφικτη.
Για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων, η Επιτροπή πρότεινε τα εξής:
Μέσο αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών στην ενιαία αγορά: παροχή διαρθρωτικής λύσης με σκοπό να διασφαλιστούν η διαθεσιμότητα και η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, αγαθών και υπηρεσιών στο πλαίσιο πιθανών μελλοντικών κρίσεων
Εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς: διερεύνηση του ενδεχόμενου εναρμόνισης των προτύπων για τις βασικές υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις, καθώς και μεγαλύτερη ψηφιοποίηση της εποπτείας της αγοράς και άλλων στοχευμένων μέτρων για τις ΜΜΕ
Παρακολούθηση της ενιαίας αγοράς: ετήσια ανάλυση της κατάστασης που επικρατεί στην ενιαία αγορά, μεταξύ άλλων σε 14 βιομηχανικά οικοσυστήματα
Τα 14 βιομηχανικά οικοσυστήματα είναι τα εξής: η αεροδιαστημική και η άμυνα, ο αγροδιατροφικός τομέας, οι κατασκευές, ο πολιτιστικός και ο δημιουργικός κλάδος, ο ψηφιακός κλάδος, τα ηλεκτρονικά είδη, οι ενεργοβόρες βιομηχανίες, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η υγεία, ο κλάδος της κινητικότητας — των μεταφορών — της αυτοκινητοβιομηχανίας, η οικονομία εγγύτητας, η κοινωνική οικονομία και η πολιτική προστασία, το λιανικό εμπόριο, ο κλωστοϋφαντουργικός τομέας και ο τουρισμός.
Για την ΕΕ, σημαντικό εισαγωγέα και εξαγωγέα, το άνοιγμα στο εμπόριο και στις επενδύσεις αποτελεί πλεονέκτημα και πηγή ανάπτυξης και ανθεκτικότητας. Ωστόσο, η COVID-19 προκάλεσε διαταραχές στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, με συνέπεια να διαπιστωθούν ελλείψεις κρίσιμων προϊόντων στην Ευρώπη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να βελτιώσουμε περαιτέρω την ανοικτή στρατηγική αυτονομία μας σε βασικούς τομείς, κάτι που αποτελούσε ήδη στόχο της βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ για το 2020.
Η Επιτροπή προτείνει τα εξής:
Διαφοροποιημένες διεθνείς εταιρικές σχέσεις: για να διασφαλιστεί ότι το εμπόριο και οι επενδύσεις εξακολουθούν να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην οικοδόμηση οικονομικής ανθεκτικότητας.
Βιομηχανικές συμμαχίες: μπορούν επίσης να αποτελέσουν κατάλληλο μέσο, αν επιταχύνουν δραστηριότητες που δεν θα αναπτύσσονταν διαφορετικά και μάλιστα σε τομείς όπου συμβάλλουν στην προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών για την εξέταση νέων επιχειρηματικών συμπράξεων και μοντέλων με τρόπο ανοικτό, διαφανή και πλήρως συμβατό με τους κανόνες ανταγωνισμού, και όπου μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας υψηλής αξίας. Οι συμμαχίες παρέχουν μια καταρχήν ευρεία και ανοικτή πλατφόρμα, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στη χωρίς αποκλεισμούς συμμετοχή των νεοφυών επιχειρήσεων και των ΜΜΕ. Η Επιτροπή προετοιμάζει τη συμμαχία για τους επεξεργαστές και τις τεχνολογίες ημιαγωγών και τη συμμαχία για τα βιομηχανικά δεδομένα και τις υποδομές παρυφών και υπολογιστικού νέφους, και εξετάζει το ενδεχόμενο μιας συμμαχίας για τους διαστημικούς εκτοξευτές και μιας συμμαχίας για τις αερομεταφορές μηδενικών εκπομπών.
Παρακολούθηση στρατηγικών εξαρτήσεων: δημοσίευση μιας πρώτης έκθεσης στην οποία αναλύονται οι στρατηγικές εξαρτήσεις της ΕΕ. Η έκθεση εντοπίζει 137 προϊόντα σε ευαίσθητα οικοσυστήματα για τα οποία η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από ξένες πηγές.
Ανάλυση στρατηγικών εξαρτήσεων
- Από τα συνολικά 5 200 προϊόντα που αναλύθηκαν, η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από ξένους προμηθευτές για 137 προϊόντα σε ευαίσθητα οικοσυστήματα.
- Τα προϊόντα αυτά αντιπροσωπεύουν το 6 % της αξίας όλων των εισαγόμενων προϊόντων στην Ευρώπη.
- Οι μισές και πλέον εξαρτήσεις είναι πρωτίστως από την Κίνα και, μετά, από το Βιετνάμ και τη Βραζιλία.
- 34 προϊόντα είναι πιο ευάλωτα, με χαμηλό δυναμικό διαφοροποίησης και υποκατάστασης από την ενωσιακή παραγωγή. Περιλαμβάνουν διάφορες πρώτες ύλες και χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε ενεργοβόρες βιομηχανίες και στον τομέα της υγείας.
- Τα προϊόντα αυτά αντιπροσωπεύουν το 0,6 % της αξίας όλων των εισαγόμενων προϊόντων στην Ευρώπη.
Η έκθεση παρέχει επίσης διεξοδική ανάλυση 6 στρατηγικών τομέων στους οποίους η ΕΕ έχει εξαρτήσεις: πρώτες ύλες μπαταρίες δραστικά φαρμακευτικά συστατικά υδρογόνο ημιαγωγοί τεχνολογίες υπολογιστικού νέφους και παρυφών:
- πρώτες ύλες
- μπαταρίες
- δραστικά φαρμακευτικά συστατικά
- υδρογόνο
- ημιαγωγοί
- τεχνολογίες υπολογιστικού νέφους και παρυφών
Επιτάχυνση της διττής μετάβασης
Η βιομηχανική στρατηγική του 2020 περιλάμβανε κατάλογο δράσεων για τη στήριξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης της βιομηχανίας της ΕΕ. Πολλές από αυτές τις δράσεις έχουν ήδη εγκριθεί ή δρομολογηθεί. Ωστόσο, η πανδημία επηρέασε σημαντικά την ταχύτητα και την κλίμακα αυτού του μετασχηματισμού. Οι επιχειρήσεις που επιδιώκουν τη βιωσιμότητα και την ψηφιοποίηση είναι πιθανότερο να συγκαταλέγονται στις κορυφαίες εταιρείες του αύριο.
Για να επιταχυνθεί η διττή μετάβαση, η Επιτροπή πρότεινε τα εξής:
Σχεδιασμός οδών μετάβασης από κοινού με τη βιομηχανία και τα ενδιαφερόμενα μέρη, ώστε να προσδιορίζονται οι δράσεις που χρειάζονται προκειμένου να επιτευχθεί ο διττός μετασχηματισμός, παρέχοντας έτσι καλύτερη κατανόηση της κλίμακας, των οφελών και των προϋποθέσεων που απαιτούνται.
Για να στηριχθούν οι προσπάθειες ανάκαμψης και να αναπτυχθούν ψηφιακές και πράσινες ικανότητες, η Επιτροπή θα στηρίξει τα κράτη μέλη σε κοινά έργα, με σκοπό να μεγιστοποιηθούν οι επενδύσεις στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Για να εξασφαλιστεί καθαρή και ανταγωνιστική βιομηχανία χάλυβα, η Επιτροπή αναλύει τις προκλήσεις του συγκεκριμένου τομέα και προτείνει λύσεις για την αντιμετώπισή τους.
Συνένωση ιδιωτικών και δημόσιων κονδυλίων για τη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας σε διεργασίες και τεχνολογία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.
Η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για να επιταχύνει τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα δίκτυα και για να άρει τα εμπόδια.
Έγγραφα
- Τηλεφόρτωσηбългарски
- Τηλεφόρτωσηespañol
- Τηλεφόρτωσηčeština
- Τηλεφόρτωσηdansk
- ΤηλεφόρτωσηDeutsch
- Τηλεφόρτωσηeesti
- ΤηλεφόρτωσηEnglish
- Τηλεφόρτωσηfrançais
- Τηλεφόρτωσηhrvatski
- Τηλεφόρτωσηitaliano
- Τηλεφόρτωσηlatviešu
- Τηλεφόρτωσηlietuvių
- Τηλεφόρτωσηmagyar
- ΤηλεφόρτωσηMalti
- ΤηλεφόρτωσηNederlands
- Τηλεφόρτωσηpolski
- Τηλεφόρτωσηportuguês
- Τηλεφόρτωσηromână
- Τηλεφόρτωσηslovenčina
- Τηλεφόρτωσηslovenščina
- Τηλεφόρτωσηsuomi
- Τηλεφόρτωσηsvenska
- Τηλεφόρτωσηбългарски
- Τηλεφόρτωσηespañol
- Τηλεφόρτωσηčeština
- Τηλεφόρτωσηdansk
- ΤηλεφόρτωσηDeutsch
- Τηλεφόρτωσηeesti
- ΤηλεφόρτωσηEnglish
- Τηλεφόρτωσηfrançais
- Τηλεφόρτωσηhrvatski
- Τηλεφόρτωσηitaliano
- Τηλεφόρτωσηlatviešu
- Τηλεφόρτωσηlietuvių
- Τηλεφόρτωσηmagyar
- ΤηλεφόρτωσηMalti
- ΤηλεφόρτωσηNederlands
- Τηλεφόρτωσηpolski
- Τηλεφόρτωσηportuguês
- Τηλεφόρτωσηromână
- Τηλεφόρτωσηslovenčina
- Τηλεφόρτωσηslovenščina
- Τηλεφόρτωσηsuomi
- Τηλεφόρτωσηsvenska
- Τηλεφόρτωσηбългарски
- Τηλεφόρτωσηespañol
- Τηλεφόρτωσηčeština
- Τηλεφόρτωσηdansk
- ΤηλεφόρτωσηDeutsch
- Τηλεφόρτωσηeesti
- ΤηλεφόρτωσηEnglish
- Τηλεφόρτωσηfrançais
- Τηλεφόρτωσηhrvatski
- Τηλεφόρτωσηitaliano
- Τηλεφόρτωσηlatviešu
- Τηλεφόρτωσηlietuvių
- Τηλεφόρτωσηmagyar
- ΤηλεφόρτωσηMalti
- ΤηλεφόρτωσηNederlands
- Τηλεφόρτωσηpolski
- Τηλεφόρτωσηportuguês
- Τηλεφόρτωσηromână
- Τηλεφόρτωσηslovenčina
- Τηλεφόρτωσηslovenščina
- Τηλεφόρτωσηsuomi
- Τηλεφόρτωσηsvenska