Tweġiba
Il-ħolqien ta' profili jsir meta l-aspetti personali tiegħek ikunu qed jiġu evalwati sabiex isiru previżjonijiet dwarek, anke jekk ma tittieħed l-ebda deċiżjoni. Pereżempju, jekk il-kumpanija jew l-organizzazzjoni tivvaluta l-karatteristiċi tiegħek (bħall-età, is-sess, it-tul) jew tikklassifikak f'kategorija, dan ifisser li qed toħloq il-profil tiegħek.
It-teħid ta' deċiżjonijiet imsejjes biss fuq mezzi awtomatizzati jseħħ meta d-deċiżjonijiet jittieħdu dwarek b'mezzi teknoloġiċi u mingħajr l-ebda involviment uman. Jistgħu jittieħdu anke mingħajr mingħajr ma jinħoloq profil.
Il-liġi dwar il-protezzjoni tad-data tistabbilixxi li inti għandek id-dritt li ma tkunx soġġett għal deċiżjoni msejsa biss fuq mezzi awtomatizzati, jekk id-deċiżjoni tipproduċi effetti legali li jikkonċernaw lilek jew sinjifikatament jaffettwawk b'mod simili. Id-deċiżjoni tipproduċi effetti legali meta jkollha impatt fuq id-drittijiet legali tiegħek (bħad-dritt tiegħek li tivvota). Barra minn hekk, l-ipproċessar jista' jaffettwak b'mod sinifikanti jekk jinfluwenza ċ-ċirkostanzi, l-imġiba jew l-għażliet tiegħek. Pereżempju l-ipproċessar awtomatiku jista' jwassal biex tinċaħad applikazzjoni tiegħek ta' talba għal kreditu onlajn.
Il-ħolqien ta' profili u t-teħid awtomatizzat ta' deċiżjonijiet huma prattika komuni f'għadd ta' setturi, bħas-servizzi bankarji u finanzjarji, it-tassazzjoni u l-kura tas-saħħa. Jista' jkun li huma aktar effiċjenti, imma jistgħu jkunu anqas trasparenti u jistagħu jirrestrinġi l-għażliet tiegħek.
Minkejja li bħala regola ġenerali, inti ma tistax tkun is-suġġett ta' deċiżjoni bbażata biss fuq l-ipproċessar awtomatizzat, dan it-tip ta' teħid ta' deċiżjonijiet jista' eċċezzjonalment ikun permess jekk l-użu tal-algoritmi ikun permess mil-liġi u jiġu pprovduti salvagwardji xierqa.
Id-deċiżjonijiet unikament awtomatizzati huma permessi wkoll f'dawn iż-żewġ istanzi:
- id-deċiżjoni hija meħtieġa (jiġifieri m'għandu jkun hemm l-ebda mod ieħor biex jinkiseb l-istess riżultat) biex isir kuntratt miegħek jew jiġi eżegwit kuntratt;
- inti tkun tajt il-kunsens espliċitu tiegħek.
F'dawn iż-żewġ istanzi, id-deċiżjoni li tittieħed jeħtieġ li tħares id-drittijiet u l-libertajiet tiegħek, billi timplimenta salvagwardji xierqa. Il-kumpanija jew l-organizzazzjoni għandha, tal-anqas, tinfurmak dwar id-dritt tiegħek li jkun hemm intervent uman u tagħmel l-arranġamenti proċedurali meħtieġa. Brra minn hekk, il-kumpanija jew l-organizzazzjoni għandha tippermettilek li tesprimi l-fehma tiegħek u tinfurmak li inti tista' tikkontesta d-deċiżjoni.
Id-deċiżjonijiet ibbażati fuq algoritmu ma jistgħux jagħmlu użu minn kategoriji speċjali ta' data, sakemm ma tkunx tajt il-kunsens tiegħek jew l-ipproċessar huwa permess mil-liġi tal-UE jew dik nazzjonali (ara hawn fuq).
Eżempju
Inti tuża bank onlajn għal self. Inti tintalab iddaħħal id-data tiegħek u l-algoritmu tal-bank jgħidlek jekk il-bank hux se jagħtik is-self jew le u jagħtik ir-rata tal-imgħax issuġġerita. Inti għandek tkun infurmat li inti tista' tesprimi l-opinjoni tiegħek, tikkontesta d-deċiżjoni u titlob li d-deċiżjoni li ttieħdet permezz tal-algoritmu tiġi riveduta minn persuna.
Referenzi
Example
You use an online bank for a loan. You are asked to insert your data and the bank’s algorithm tells you whether the bank will grant you the loan or not and gives the suggested interest rate. You must be informed that you may express your opinion, contest the decision and demand that the decision made via the algorithm be reviewed by a person.