EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52021JC0030

Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Comité van de Regio's en de Europese Investeringsbank De Global Gateway

JOIN/2021/30 final

Brussel, 1.12.2021

JOIN(2021) 30 final

Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Comité van de Regio's en de Europese Investeringsbank

De Global Gateway


Global Gateway

1.Inleiding

Democratieën – en de waarden die daaraan ten grondslag liggen – moeten aantonen dat zij opgewassen zijn tegen de huidige mondiale uitdagingen. Zij moeten de capaciteit en ambitie hebben die nodig zijn om het leven van mensen overal ter wereld te helpen verbeteren. Deze realiteit wordt scherp in beeld gebracht door de steeds groter wordende behoefte van landen aan investeringen en infrastructuur om duurzame welvaart, banen en diensten voor hun lokale gemeenschappen te creëren.

Deze wereldwijde behoefte aan infrastructuur vormt niet alleen de sleutel tot duurzame ontwikkeling in de hele wereld, maar is ook een cruciaal stuk van de puzzel op het gebied van bestrijding van de klimaatverandering, bescherming van het milieu, verbetering van de mondiale gezondheidsbeveiliging en stimulering van het mondiale concurrentievermogen. Tijdens de COVID-19-pandemie zijn wij op harde wijze geconfronteerd met de gevolgen van de huidige onvolledige, incompatibele of losgekoppelde mondiale infrastructuur, of het nu gaat om de economische gevolgen en het isolement door het gebrek aan digitale connectiviteit dan wel om de verstoring van toeleveringsketens of de schaarste aan medische producten. De pandemie heeft de noodzaak van actie versneld, maar de investeringskloof en de omvang van de wereldwijde behoeften dateren van lang daarvoor. Volgens ramingen van de G20 zal het wereldwijde tekort aan investeringen in infrastructuur tegen 2040 oplopen tot 13 biljoen EUR 1 . Als ook rekening wordt gehouden met de verdere investeringen in infrastructuur die nodig zijn om de klimaatverandering en de aantasting van het milieu te beperken, schiet dat bedrag omhoog naar 1,3 biljoen EUR per jaar 2 .

Geconfronteerd met deze dringende behoefte aan omvangrijke financiering, hebben landen een positief aanbod nodig wanneer zij beslissen hoe zij hun klimaat-, energie-, vervoers- en digitale infrastructuur het best kunnen ontwikkelen of hoe zij hun gezondheids- of onderwijsstelsels kunnen versterken. Deze keuzes hebben een reële invloed op het leven en het levensonderhoud van hun burgers. Daarom hebben deze landen een betrouwbare partner nodig om projecten te ontwerpen die duurzaam en van hoge kwaliteit zijn en die bovendien heel transparant en overeenkomstig hoge normen worden uitgevoerd, zodat ze blijvende sociale en economische voordelen opleveren voor de plaatselijke gemeenschappen.

De EU zal haar financiering tegen billijke en gunstige voorwaarden aanbieden om het risico van een te zware schuldenlast te beperken. Zij zal helpen duurzame infrastructuur te bouwen en zal de steun, vaardigheden en financiering bieden die nodig zijn om die infrastructuur te exploiteren. Zonder passende transparantie, goed bestuur en hoge normen bestaat de kans dat projecten slecht worden gekozen of ontworpen, onvoltooid blijven of worden gebruikt om corruptie aan te wakkeren. Hierdoor wordt de groei afgeremd, worden plaatselijke gemeenschappen benadeeld en worden uiteindelijk ook afhankelijkheden gecreëerd die landen kunnen beperken in hun vermogen om beslissingen te nemen.

Gezien het mondiale karakter van deze uitdaging moet de EU haar partners een positief aanbod doen. Global Gateway is dat positieve aanbod: een EU-plan voor grote investeringen in infrastructuurontwikkeling over de hele wereld. Global Gateway is bedoeld om banden te smeden en niet om afhankelijkheden te creëren. Om te investeren in projecten die op transparante wijze en op basis van hoge normen en goed bestuur kunnen worden gerealiseerd. Om samen te werken met gastlanden, financiële instellingen en de particuliere sector teneinde investeringen in infrastructuur op te schalen en zo ons concurrentievermogen te vergroten, onze partners voordelen en bescherming te bieden, de positie van lokale gemeenschappen te versterken en de meest urgente mondiale uitdagingen van vandaag aan te pakken – van klimaatverandering en duurzame ontwikkeling tot gezondheidsbeveiliging, gendergelijkheid en onderwijssystemen.

Om dit waar te maken, strekt het actieterrein van Global Gateway zich uit over de hele wereld. Global Gateway zal zich aanpassen aan de behoeften en strategische belangen van verschillende regio’s maar zal tegelijk gebaseerd blijven op waarden. De nadruk zal liggen op fysieke infrastructuur, zoals glasvezelkabels, corridors voor schoon vervoer en transmissielijnen voor schone elektriciteit, om digitale, vervoers- en energienetwerken te versterken. Om te verzekeren dat projecten de beoogde resultaten opleveren, zal Global Gateway ook een gunstig klimaat tot stand brengen door financiële diensten aan te bieden en te zorgen voor aantrekkelijke investerings- en bedrijfsvriendelijke handelsvoorwaarden, convergentie van regelgeving, integratie van toeleveringsketens en normalisatie.

De noodzaak om de klimaatverandering te bestrijden, gezondheidsbedreigingen aan te pakken en vorm te geven aan de digitale transformatie heeft ons op de drempel van een nieuwe revolutie op het gebied van wetenschap en productie gebracht. Deze veranderingen brengen extra uitdagingen voor de ontwikkelingsinspanningen met zich mee, maar bieden ook nieuwe kansen. Door anderen bij te staan, draagt de EU ook bij tot de bevordering van haar eigen belangen, tot de versterking van de veerkracht van haar toeleveringsketens en tot het scheppen van meer handelsmogelijkheden voor de EU-economie, waarin ongeveer 38 miljoen banen afhankelijk zijn van de internationale handel.

Om het nodige bereik op te bouwen en zowel de EU als de rest van de wereld te laten profiteren van de voordelen van infrastructuurontwikkeling, zijn grootschalige investeringen nodig. Met gebruikmaking van alle financiële en ontwikkelingsinstrumenten waarover de EU beschikt en gesteund door de sterke verbintenis van de EU-lidstaten 3 , zal Global Gateway ernaar streven om tussen 2021 en 2027 tot 300 miljard EUR aan investeringen te mobiliseren. Dit zal gebeuren onder één merknaam, volgens een Team Europa-aanpak, waarbij middelen van de EU, de lidstaten, Europese financiële instellingen en nationale instellingen voor ontwikkelingsfinanciering worden samengebracht. Global Gateway zal er actief naar streven financiering en expertise vanuit de particuliere sector te mobiliseren en de toegang tot duurzame financiering te ondersteunen.

Met Global Gateway zal Europa ten volle zijn rol spelen bij het verkleinen van de wereldwijde investeringskloof. Maar om dit doel te bereiken is de gezamenlijke inspanning van gelijkgestemde partners nodig. In deze geest zal Global Gateway aansluiten bij de werkzaamheden die binnen de G7 zijn gestart en zal het initiatieven zoals “Build Back Better World” wederzijds versterken. Deze verbintenis om samen te werken werd opnieuw bevestigd tijdens de COP 26, de klimaatconferentie van de Verenigde Naties in 2021, waar de EU en de Verenigde Staten gelijkgestemde partners samenbrachten om uiting te geven aan hun gezamenlijke engagement om de klimaatcrisis aan te pakken door schone, veerkrachtige infrastructuur te ontwikkelen die past bij een klimaatneutrale toekomst 4 .

Global Gateway bouwt voort op de verwezenlijkingen van de strategie van 2018 voor connectiviteit tussen de EU en Azië, de onlangs gesloten connectiviteitspartnerschappen met Japan en India alsook het economisch en investeringsplan voor de Westelijke Balkan 5 , het Oostelijk Partnerschap 6 en het zuidelijk nabuurschap 7 . Het is volledig in lijn met de Agenda 2030 van de VN en de bijbehorende duurzameontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s), en met de Overeenkomst van Parijs. Door een positieve keuze te bieden voor de ontwikkeling van mondiale infrastructuur, zal Global Gateway investeren in internationale stabiliteit en samenwerking en laten zien hoe democratische waarden zorgen voor zekerheid en billijkheid voor investeerders, duurzaamheid voor partners en langetermijnvoordelen voor mensen overal ter wereld.

De Global Gateway-benadering

Met Global Gateway zullen de EU-uitgaven voor de ontwikkeling van mondiale infrastructuur worden gekanaliseerd overeenkomstig de volgende kernbeginselen:

Democratische waarden en hoge normen

Global Gateway zal een op waarden gebaseerde optie bieden die de partnerlanden kunnen kiezen wanneer zij beslissen hoe zij in hun behoeften inzake infrastructuurontwikkeling zullen voorzien. Dit betekent dat de rechtsstaat moet worden geëerbiedigd, dat hoge normen inzake mensenrechten, sociale rechten en werknemersrechten moeten worden gehandhaafd en dat normen moeten worden gerespecteerd, van internationale regels en standaarden tot normen inzake intellectueel eigendom. Het betekent dat investeringen worden geselecteerd die duurzaam zijn – voor de lokale bevolking, het lokale milieu en de lokale economieën. Het betekent een ethische aanpak hanteren om te voorkomen dat infrastructuurprojecten onhoudbare schulden of ongewenste afhankelijkheden veroorzaken.

Goed bestuur en transparantie

Projecten tot een succes maken voor mensen, vereist transparantie, verantwoording en financiële duurzaamheid. Het vereist open toegang tot overheidsopdrachten, een gelijk speelveld voor potentiële investeerders en een reeks duidelijk afgesproken concrete doelstellingen om ervoor te zorgen dat Global Gateway-projecten zeggen wat zij zullen doen – en doen wat zij beloven. Degenen voor wie potentiële projecten de meeste gevolgen hebben – lokale gemeenschappen, bedrijven en partners – moeten inspraak hebben via passende openbare raadplegingen en de betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld. De projecten moeten zorgen voor betaalbare en gelijke toegang tot de diensten en voordelen die ze zullen bieden, met name voor vrouwen en meisjes en voor degenen die het risico lopen te worden achtergesteld of uitgesloten.

Gelijkwaardige partnerschappen

Global Gateway-projecten zullen in nauwe samenwerking en in nauw overleg met de partnerlanden worden ontworpen, ontwikkeld en uitgevoerd. Infrastructuurprojecten zullen worden gebaseerd op de behoeften en kansen voor de lokale economieën en lokale gemeenschappen, en op de eigen strategische belangen van de EU. Dit betekent dat gelijkwaardige partnerschappen met landen moeten worden ontwikkeld en dat bij de projectplanning rekening moet worden gehouden met de mate waarin gastlanden in staat zijn om de infrastructuur na voltooiing duurzaam te beheren en te onderhouden.

Groen en schoon

Global Gateway is een klimaatneutrale strategie om duurzame ontwikkeling en duurzaam herstel te versnellen, inclusieve groei en banen te creëren en de transitie naar een schonere en meer circulaire wereldeconomie tot stand te brengen. Global Gateway zal investeren in de ontwikkeling van schone, klimaatbestendige infrastructuur die is afgestemd op trajecten die moeten leiden tot broeikasgasneutraliteit. De projecten zullen voldoen aan het “berokken geen schade”-beginsel van de Europese Green Deal en ervoor zorgen dat gebruik wordt gemaakt van milieueffectbeoordelingen en strategische milieubeoordelingen.

Gericht op veiligheid

Veilige infrastructuur ondersteunt de veerkracht van de wereldeconomie en de toeleveringsketens – zowel op digitaal gebied als op het gebied van gezondheid, vervoer of energie. Global Gateway-projecten zullen investeren in infrastructuur om kwetsbare punten weg te werken, betrouwbare connectiviteit te bieden en capaciteit op te bouwen in het licht van natuurlijke of door de mens veroorzaakte problemen, fysieke, hybride of cyberdreigingen en economische dwang voor geopolitieke doeleinden. Bij de projecten zal ervoor worden gezorgd dat burgers worden beschermd tegen ongewettigd toezicht door overheidsinstanties of particuliere ondernemingen.

Een katalysator voor particuliere investeringen

Door zijn toonaangevende industrie, de knowhow van zijn particuliere sector en zijn investeringscapaciteit heeft Europa wereldwijd een uniek concurrentievoordeel en Global Gateway moet dat voordeel optimaal inzetten, wil het voor partnerlanden een realistisch en aantrekkelijk alternatief zijn. Global Gateway zal middelen van de EU, haar lidstaten, financiële instellingen en multilaterale publiekefinancieringsmogelijkheden combineren en benutten om particulier kapitaal aan te trekken.

2.Investeringsprioriteiten van Global Gateway

Global Gateway zal de intermenselijke contacten tussen Europa en zijn partners versterken en zijn investeringen daarheen leiden waar de afgelopen jaren knelpunten in de infrastructuur aan het licht zijn gekomen of zijn verergerd. Deze gebieden vormen vaak de sleutel tot de aanpak van onze meest urgente mondiale uitdagingen en investeringen en leveren op middellange en lange termijn de meeste voordelen voor mensen op.

Investeringen in de sectoren digitalisering, gezondheid, klimaat, energie en vervoer alsook in onderwijs en onderzoek zullen een prioriteit zijn. Evenzo zijn het verbeteren van de kwaliteit en kwantiteit van infrastructuur en van de randvoorwaarden in de begunstigde landen en regio’s belangrijke prioriteiten. Global Gateway zal ervoor zorgen dat de voordelen van investeringen eerlijk en gelijkelijk toegankelijk zijn. In die geest zullen wij garanderen dat projecten en investeringen inclusief zijn, met name wat gendergelijkheid betreft.

2.1Digitaal

Toegang tot veilige en betrouwbare digitale infrastructuren en technologieën, ondersteund door goede regelgeving, is door de COVID-19-pandemie nog belangrijker geworden. Aangezien het wereldwijde internetverkeer tegen 2030 naar verwachting meer dan verzesvoudigd zal zijn, wordt breedbandconnectiviteit een noodzaak in de overgang naar een datagestuurde economie en samenleving.

De EU zal met partnerlanden samenwerken om digitale netwerken en infrastructuren uit te rollen, zoals onderzeese en terrestrische glasvezelkabels, in de ruimte gestationeerde beveiligde communicatiesystemen en cloud- en data-infrastructuren, die samen een basis vormen voor gegevensuitwisseling, samenwerking op het gebied van high-performance computing, kunstmatige intelligentie en aardobservatie. Wij zullen prioriteit geven aan onderbediende regio’s, landen en bevolkingsgroepen, met als doel de wereldwijde digitale kloof te dichten en veilige en betrouwbare digitale verbindingen binnen deze regio’s, landen en bevolkingsgroepen en tussen Europa en de wereld te versterken. De EU zal de ecologische voetafdruk van digitale infrastructuur zo klein mogelijk houden door groene datacenters te promoten en onderzeese kabels uit te rollen die met sensoren voor oceaanmonitoring zijn uitgerust.

De EU-toolbox inzake 5G-cyberbeveiliging zal als richtsnoer dienen voor investeringen in digitale infrastructuur. Deze investeringen zullen ook worden gekoppeld aan normen en protocollen die de veiligheid en veerkracht van netwerken, de interoperabiliteit en een open, pluriform en veilig internet ondersteunen. De EU zal ook de toegang tot het open internet bevorderen, gezien haar rol als belangrijke motor van innovatie en van sociaal-politieke, economische en culturele ontwikkeling.

De EU zal pakketten voor de digitale economie aanbieden 8 die investeringen in infrastructuur combineren met bijstand op landniveau bij het waarborgen van de bescherming van persoonsgegevens, cyberbeveiliging, het recht op privacy, betrouwbare kunstmatige intelligentie, en eerlijke en open digitale markten. De EU zal bijvoorbeeld voortbouwen op de wereldwijde trend naar convergentie met de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) om andere landen te inspireren veilige datastromen te bevorderen. Global Gateway zal het EU-regelgevingsmodel van open en concurrerende markten voor communicatienetwerken en -diensten bevorderen.

Global Gateway op het terrein

Via een onderzeese kabel tussen de EU en Latijns-Amerika en een terrestrische backbone tussen Zuid-Amerikaanse landen, samen goed voor een 35 000 km lang hogesnelheidsglasvezelnetwerk, zorgt het BELLA-programma voor een digitale snelweg om samenwerking op het gebied van investeringen en onderzoek te stimuleren. De totale subsidie bedraagt ongeveer 53 miljoen EUR, waarvan 26,5 miljoen EUR door de EU wordt verstrekt. Via Global Gateway zal de EU het BELLA-programma uitbreiden tot de rest van het Latijns-Amerikaanse continent, met een extra 15 miljoen EUR als hefboom voor het aantrekken van financiering vanuit partnerlanden. BELLA zal ervoor zorgen dat de komende 25 jaar de vereiste connectiviteit voorhanden is om te voldoen aan de steeds toenemende behoeften van biregionale samenwerking op het gebied van onderzoek en onderwijs. Het programma omvat het verstrekken van snelle en betrouwbare toegang tot het regionale Emergency Management Services Centre van de EU in Panama, dat in het kader van Copernicus is gepland en het mogelijk maakt klimaatnoodsituaties aan te pakken. Voortbouwend op het succes van BELLA heeft de EU zich ertoe verbonden om haar partnerschap met de regio te versterken via de EU-LAC Digital Alliance en om de convergentie van regelgeving en de internationale samenwerking op het gebied van gegevensbescherming te bevorderen.

2.2Klimaat en energie

Betaalbare en betrouwbare toegang tot energie en grondstoffen is een eerste vereiste voor het functioneren van economieën en het concurrentievermogen van industrieën. De energiesector is ook verantwoordelijk voor meer dan 70 % van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. De transitie van die sector naar schonere energie zal dan ook een cruciale rol spelen bij het afwenden van de vernietigende gevolgen van de klimaatverandering. De EU heeft zich ertoe verbonden om tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent te worden. Tijdens de recente COP 26 heeft de wereld zich er in het kader van het Klimaatpact van Glasgow collectief toe verbonden de wereldwijde uitstoot van koolstofdioxide rond het midden van de eeuw terug te brengen tot netto nul.

De gevolgen van de klimaatverandering en de aantasting van de biodiversiteit treffen de armsten en meest kwetsbaren in de wereld onevenredig hard, vooral in lage- en middeninkomenslanden. Investeren in zowel klimaatmitigatie als klimaatbestendigheid in die landen is niet alleen een noodzaak om de voedselvoorziening, gezondheid en menselijke veiligheid te waarborgen en om bescherming te bieden tegen de gevolgen van de klimaatverandering, maar houdt ook een grote economische kans in. Om ervoor te zorgen dat die investeringen echt een verschil maken, moet infrastructuur zo worden ontworpen dat ze berekend is op de huidige risico’s en toekomstige bedreigingen, moet ze worden gebouwd volgens normen die resulteren in lage of nulemissies en moet ze bestand zijn tegen haar eigen effect.

Deze investeringen in infrastructuur en de ondersteunende regelgeving zullen de weg vrijmaken voor de transitie naar schone energie. Samen bieden zij een unieke kans om economieën om te vormen, werkgelegenheid te scheppen en de energiezekerheid te verbeteren. Wij zullen met partnerlanden samenwerken om voor hen een rechtvaardige energietransitie mogelijk te maken en tegelijkertijd onze schone-energievoorziening te diversifiëren. Wij zullen regionale energie-integratie ondersteunen via interconnectieprojecten en gezamenlijke projecten zoals offshore windparken in kustgebieden. Daarnaast zullen wij energie-efficiëntie, hernieuwbare energie (met inbegrip van slimme netten) en een rechtvaardige transitie bevorderen.

Wij zullen samenwerken met partnerlanden die het potentieel hebben om hun productie van hernieuwbare waterstof verder te ontwikkelen, en wij zullen de totstandbrenging van concurrerende markten bevorderen zodat deze buiten de EU geproduceerde waterstof zonder uitvoerbeperkingen of prijsverstoringen internationaal kan worden verhandeld. Wij zullen ook met partnerlanden samenwerken om te investeren in infrastructuur voor de ontwikkeling van duurzame en veerkrachtige waardeketens voor grondstoffen.

Global Gateway op het terrein

De EU zal 2,4 miljard EUR aan subsidies vrijmaken voor Afrika bezuiden de Sahara en 1,08 miljard EUR voor Noord-Afrika ter ondersteuning van hernieuwbare energie, energie-efficiëntie, de rechtvaardige transitie en de vergroening van lokale waardeketens, en zal samenwerken met initiatieven zoals Power Africa. Zij zal de sector hernieuwbare waterstof helpen ontwikkelen door zakelijke kansen te ontsluiten aan zowel de aanbod- als de vraagzijde voor energie-intensieve industrieën. De uitrol van het EU-Afrika-initiatief voor groene energie zal bijdragen tot de ontwikkeling en integratie van regionale energiemarkten en tot de totstandbrenging van een sterke eengemaakte elektriciteitsmarkt in continentaal Afrika.

2.3 Vervoer

Vervoersnetwerken zijn een essentiële motor voor welvarende economieën en samenlevingen. Zij verbinden ons met onze partners en maken internationale handel mogelijk. Evenzo is de vervoerssector een sleutelsector in de strijd tegen de klimaatverandering en bij de ontwikkeling en invoering van digitale technologieën.

Global Gateway zal wereldwijd infrastructuurinvesteringen bevorderen die duurzame, slimme, veerkrachtige, inclusieve en veilige vervoersnetwerken tot stand brengen voor alle vervoerswijzen – met inbegrip van spoorwegen, wegen, havens, luchthavens alsook wat logistiek en grensovergangen betreft – en zal deze vervoerswijzen samenbrengen in een multimodaal systeem. Wij zullen vervoersinfrastructuurprojecten uitvoeren die de duurzame ontwikkeling van partnerlanden bevorderen, de uitstoot van broeikasgassen verminderen en de diversificatie van de toeleveringsketens in deze landen mogelijk maken. Wij zullen er ook naar streven voort te bouwen op onze positie als mondiaal vervoersknooppunt.

Global Gateway op het terrein

De EU zal 4,6 miljard EUR extra uittrekken om duurzame vervoersverbindingen te verbeteren, in overeenstemming met de groene en digitale transformatie. Na de succesvolle uitbreiding van het trans-Europese vervoersnetwerk (TEN-T) tot de Westelijke Balkan, Turkije en de regio van het Oostelijk Partnerschap, zal de EU blijven werken aan de voltooiing van de gezamenlijk overeengekomen prioritaire infrastructuur en zal zij zich samen met partners actief inzetten voor de uitbreiding van het trans-Mediterrane vervoersnetwerk (TMN-T) tot het zuidelijke nabuurschap. De EU zal de versterking van verbindingen met aangrenzende strategische corridors in Afrika bezuiden de Sahara en in Centraal-Azië bevorderen, het regelgevingsklimaat verbeteren en EU- en internationale normen promoten.

Global Gateway zal convergentie met Europese of internationale technische, sociale, milieu- en concurrentienormen, wederkerigheid op het gebied van markttoegang en een gelijk speelveld wat betreft de planning en ontwikkeling van vervoersinfrastructuur bevorderen. Onder invloed van Global Gateway zal de oplaad- en tankinfrastructuur voor emissievrije voertuigen worden versterkt en zal de levering van hernieuwbare en koolstofarme brandstoffen verbeteren. Global Gateway zal ook de lucht- en zeeverbindingen met belangrijke partners versterken en tegelijk nieuwe normen vaststellen om de ecologische en sociale duurzaamheid te verbeteren, eerlijke concurrentie tot stand te brengen en de emissies in deze sectoren terug te dringen.

2.4 Gezondheid

De pandemie heeft de zwakke punten van de gezondheidszorgstelsels en de kwetsbaarheid van de farmaceutische toeleveringsketens aan het licht gebracht. Ze heeft ook de aandacht gevestigd op de grote verschillen in medische productiecapaciteit in de wereld. Afrika importeert bijvoorbeeld nog steeds 99 % van zijn vaccins. Gezondheidsproblemen reiken echter veel verder dan de pandemie. In lage- en middeninkomenslanden sterven jaarlijks naar schatting 8,6 miljoen mensen aan behandelbare aandoeningen, waaronder ziekten die door vaccins kunnen worden voorkomen, maternale aandoeningen en verkeersletsels 9 .

Global Gateway zal voorrang geven aan de veiligheid van toeleveringsketens en de ontwikkeling van lokale productie. Wat de veiligheid van toeleveringsketens betreft, zal de EU samenwerken met partnerlanden om hun farmaceutische toeleveringsketens te diversifiëren. Ook zal de Autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied (HERA) een bijdrage leveren aan het aanpakken van knelpunten in internationale toeleveringsketens.

Continenten moeten in staat zijn hun eigen vaccins te produceren. De EU heeft zich ertoe verbonden noodsituaties op gezondheidsgebied in de toekomst te voorkomen door de capaciteiten overal ter wereld te versterken. Dit omvat de opbouw van productiecapaciteit in derde landen.

HERA zal een nauwe samenwerking met mondiale partners tot stand brengen om de mondiale surveillance te versterken, internationale samenwerking en steun voor medische tegenmaatregelen in geval van een noodsituatie op gezondheidsgebied te faciliteren, lage- en middeninkomenslanden te ondersteunen bij het opbouwen van expertise en het ontwikkelen van productie- en distributiecapaciteit, en de toegang tot door de EU gefinancierde medische tegenmaatregelen te ondersteunen.

Global Gateway zal ook investeringen in duurzame infrastructuur en een regelgevingskader voor de lokale productie van geneesmiddelen en medische technologieën faciliteren. Dit zal op zijn beurt bijdragen tot de integratie van de momenteel gefragmenteerde markten en zal onderzoek en grensoverschrijdende innovatie in de gezondheidszorg bevorderen, wat ons helpt ziekten zoals COVID-19, malaria, gele koorts, tuberculose en hiv/aids te overwinnen. 

Het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) zal bijdragen tot de versterking van de capaciteit van Afrikaanse CDC’s (centra voor ziektepreventie en -bestrijding) op het gebied van paraatheid en respons in geval van gezondheidsbedreigingen. Voortbouwend op bestaande partnerschappen zal deze samenwerking ook bijdragen tot het faciliteren van geharmoniseerde surveillance en informatie op continentaal niveau inzake ziekten die vanwege hun mogelijk epidemische karakter en hoge besmettelijkheid als prioritair zijn aangemerkt, en tot het ondersteunen van de uitvoering van de strategie van Afrikaanse CDC’s voor de ontwikkeling van het zorgpersoneel.

2.5 Onderwijs en onderzoek

Onderwijs is van cruciaal belang voor rechtvaardige en inclusieve samenlevingen en voor hun economisch succes op lange termijn. De COVID-19-pandemie heeft wereldwijd zwakke plekken in onderwijssystemen blootgelegd. De onderwijsbegroting in ontwikkelingslanden is vaak ontoereikend, terwijl steeds meer mensen onderwijs volgen. Verwacht wordt dat hun aantal op mondiaal niveau de komende twee decennia zal verdrievoudigen.

De EU zal investeren in kwaliteitsonderwijs, met inbegrip van digitaal onderwijs, met het oog op een leven lang leren, en zal daarbij bijzondere aandacht besteden aan de inclusie van meisjes en vrouwen en andere kwetsbare groepen die minder vaak naar school gaan. Wij zullen partnerlanden helpen om hun onderwijsstelsels om te vormen en tekortkomingen op het gebied van onderwijs, opleiding en leren op alle niveaus aan te pakken.

Wij zullen ook de mobiliteit van studenten, personeel, leerkrachten/docenten en stagiairs vergemakkelijken, en netwerken en intercollegiaal leren tussen instellingen voor hoger onderwijs versterken. Het uitgebreide Erasmus+-programma opent dergelijke kansen voor mensen van over de hele wereld.

Het Erasmus+-programma heeft een sterke internationale dimensie. Het versterkt de mobiliteit en de uitwisselingen tussen de Europese onderwijsruimte en partnerlanden door inclusievere en duurzamere onderwijsstelsels te ontwikkelen en door de management- en bestuurscapaciteiten op alle niveaus van de onderwijssector te vergroten. Voor de periode 2014-2020 werd in totaal 1,8 miljard EUR uitgetrokken. De internationale tak van Erasmus+ 2021-2027 zal worden opgeschaald met een totale financiering van 2,2 miljard EUR uit de externe instrumenten van de EU om het Europese aanbod van mobiliteit en samenwerking op het gebied van onderwijs, opleiding, jeugdzaken en sport in de hele wereld te versterken.

De EU zal samen met de partnerlanden toewerken naar een versterking van de samenwerking op het gebied van onderzoek en innovatie.

Horizon Europa, ‘s werelds grootste door de overheid gefinancierde multilaterale programma voor onderzoek en innovatie biedt onderzoekers en innovatoren buiten Europa de kans om deel te nemen aan door de EU gefinancierde onderzoeks- en innovatieacties in samenwerkingsverband, mobiliteitsregelingen en multilaterale partnerschappen voor onderzoek en innovatie. Het programma Horizon Europa maakt nu ook de associatie mogelijk van landen waar ook ter wereld die fundamentele waarden en een sterk wetenschappelijk, technologisch en innovatieprofiel delen. De Commissie zal ook onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om starterscentra en innovatoren wereldwijd met elkaar in contact te brengen.

3.Het investerings- en uitvoeringsmodel van Global Gateway

Om het vereiste hoge investeringsniveau te halen, zal Global Gateway meer en betere investeringen in internationale infrastructuur mobiliseren. Dit vergt een nieuwe en innovatieve aanpak van de financiering en een upgrade van ons bestaande instrumentarium. Global Gateway zal gebruik maken van risicobeperkende instrumenten, zoals garanties en blending, om een beroep te doen op de gecombineerde middelen van de publieke en particuliere sector. Financiële instrumenten zullen worden gecombineerd met operationele instrumenten, zoals technische bijstand, beleids- en economische dialoog, handels- en investeringsovereenkomsten en normalisatie, om betere voorwaarden voor kwaliteitsinvesteringen te helpen creëren.

3.1 Opschaling van investeringen

Global Gateway – Het financiële plaatje

Global Gateway wil in de periode 2021-2027 tot 300 miljard EUR mobiliseren voor investeringen in infrastructuurontwikkeling.

Dit bedrag is samengesteld uit het volgende:

-Tot 135 miljard EUR aan investeringen mogelijk gemaakt door het EFDO+, met inbegrip van een nieuw initiatief met de EIB dat 25 miljard EUR aan extra investeringen zou kunnen opleveren 10 ;

-Subsidiefinanciering tot 18 miljard EUR in het kader van andere EU-programma’s voor externe bijstand; 

-145 miljard EUR aan geplande investeringen door Europese financiële instellingen en instellingen voor ontwikkelingsfinanciering;

-De EU streeft naar een betere coördinatie met haar lidstaten om haar strategische rol in de besturen van de multilaterale ontwikkelingsbanken (MDB’s) te versterken ter ondersteuning van Global Gateway-projecten.

De EU verwacht de begrotingsuitgaven voor infrastructuur in derde landen te verhogen. In de periode 2014-2020 heeft de EU 14 % van haar begroting voor extern optreden – 9,62 miljard EUR – in connectiviteitsprojecten geïnvesteerd. In de begrotingscyclus 2021-2027 zal dit bedrag waarschijnlijk aanzienlijk toenemen. Het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking (NDICI) – Europa in de wereld, dat de samenwerking met derde landen financiert, heeft een totale begroting van 79 miljard EUR en een doelstelling voor uitgaven voor klimaatmaatregelen van 35 %. Daarnaast zal ongeveer 10 % van de NDICI-financiering naar digitale maatregelen vloeien.

Wij zullen ook innovatieve financiële instrumenten gebruiken om particulier kapitaal aan te trekken. Het NDICI – Europa in de wereld stelt de garantiecapaciteit van de Unie vast op maximaal 53,4 miljard EUR. De EU kan ook particuliere investeringen aantrekken door middel van haar instrument voor pretoetredingssteun (IPA III), Interreg, InvestEU en het EU-programma voor onderzoek en innovatie Horizon Europa. Het Europees Fonds voor duurzame ontwikkeling+ (EFDO+) zal ons belangrijkste financiële instrument zijn voor het mobiliseren van investeringen in het kader van Global Gateway. De garanties die het verstrekt, zullen worden gebruikt voor risicobeperkende activiteiten en voor het aantrekken van particuliere investeringen, in samenwerking met de Europese Investeringsbank en andere Europese financiële instellingen, waaronder de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling.

Om haar financiële instrumentarium verder uit te breiden, onderzoekt de EU de mogelijkheid om een Europese exportkredietfaciliteit op te zetten teneinde de bestaande exportkredietregelingen op het niveau van de lidstaten aan te vullen en de algehele slagkracht van de EU op dit gebied te vergroten. Die faciliteit zou bijdragen tot een gelijker speelveld voor EU-bedrijven op de markten van derde landen, waar zij het steeds meer moeten opnemen tegen buitenlandse concurrenten die ruime steun van hun regeringen ontvangen, en zou op die manier de deelname van EU-bedrijven aan infrastructuurprojecten vergemakkelijken.

Financiering van Global Gateway via het EFDO+

Het EFDO+ is een innovatief instrument dat investeringen in verschillende Global Gateway-sectoren zal helpen genereren door middel van zijn garantiecapaciteit en blendingsubsidies. Het stelt 40 miljard EUR aan garantiecapaciteit beschikbaar.

Garanties

De garanties in het kader van het EFDO+ worden verstrekt tegen gunstige voorwaarden die zeer concurrerend zijn. Zij stellen particuliere investeerders in staat projecten te financieren in moeilijkere markten door de risico’s van onstabielere omgevingen te dekken en tegelijk marktverstoringen te vermijden.

Omdat het EFDO+ een deel van de risico’s dekt, kunnen de ontwikkelingsfinancieringspartners van de EU uit hun eigen middelen een bedrag beschikbaar stellen dat evenredig is aan de EFDO+-garanties – wat op zijn beurt extra investeerders zal aantrekken. De investeringsprogramma’s zullen worden uitgevoerd via twee hoofdtrajecten:

·In partnerschap met de EIB zal de EU een garantie voor 26,7 miljard EUR aan financiering verstrekken ter ondersteuning van investeringen in diverse sectoren, zoals schone energie, groene infrastructuur en gezondheid, waarvoor de EIB reeds een sterke staat van dienst heeft opgebouwd in het kader van het vorige mandaat voor externe leningen. Dankzij de geboden risicodekking kan de EIB leningen voor duurzame investeringen in connectiviteit en andere prioritaire sectoren aanbieden aan partnerlanden. De garantie van de Unie zal een maximaal effect sorteren op investeringen in het kader van Global Gateway in partnerlanden waar soevereine risico’s en andere aan overheidssectoren verbonden risico’s nog steeds een groot probleem vormen. De partnerschapsbenadering in het kader van het EFDO+ zal zorgen voor een sterke sturing overeenkomstig de Global Gateway-prioriteiten, waarbij synergieën en complementariteit met alle gebieden van het externe optreden van de Unie worden bevorderd.

·De Commissie zal een specifiek Global Gateway-venster voorstellen als een van de sectorale vensters van de open architectuur van het EFDO+ (13 miljard EUR), dat samen met andere thematische vensters, zoals het venster duurzame financiering, gericht zal zijn op sectoren als duurzame energie, schoon vervoer en digitalisering. Er zal een specifiek subvenster voor digitale connectiviteit worden gecreëerd met een aanpak op landniveau om de convergentie met de EU-pakketten voor de digitale economie te versterken. Door samen te werken met diverse Europese financiële instellingen zal de schat aan geografische en sectorale expertise die in deze instellingen aanwezig is, ten volle kunnen worden benut om investeringsknelpunten waarmee de particuliere sector in gastlanden wordt geconfronteerd, weg te werken.

Blending

·Voor projecten met een publieke meerwaarde die niet in geld is uit te drukken en die niet door garanties kan worden gedekt, zal de EU gebruik maken van de blendingfaciliteiten van het EFDO+. Deze faciliteiten maken gebruik van subsidies en leningen om niet-bankabele investeringsprojecten in partnerlanden van de EU te ondersteunen en tegelijkertijd het effect ervan op het gebied van duurzaamheid, klimaatbestendigheid en ontwikkeling te vergroten.

De door het EFDO+ ondersteunde financiering zal berusten op systematische mechanismen voor het uitfilteren van abnormaal lage inschrijvingen, die de daadwerkelijke uitvoering van de projecten of de beginselen van Global Gateway in gevaar brengen, en van buitenlandse subsidies die het gelijke speelveld ondermijnen. Er zal ook op worden toegezien dat de handel en investeringen niet worden verstoord wanneer de EU projecten in derde landen financiert. De ontwikkelingsfinancieringspartners van de EU moeten zich houden aan aanbestedingsnormen die vergelijkbaar zijn met die welke in de EU van toepassing zijn.

Indien het EFDO+ moet worden ingezet als gevolg van een ongunstig regelgevingsklimaat of externe factoren die niet in de marktprijzen tot uiting komen (bv. CO2-emissies), zal de EU samenwerken met het partnerland om deze onderliggende tekortkomingen aan te pakken. Dit moet ervoor zorgen dat het partnerland minder afhankelijk wordt van externe bijstand in de toekomst.

3.2 Een investeringsvriendelijk klimaat

Een gunstig klimaat speelt een sleutelrol bij het mobiliseren van meer investeringen in infrastructuur die ook voldoen aan hoge technische, concurrentie-, milieu-, sociale en bestuursnormen. De EU zal haar verschillende instrumenten gebruiken om de voorwaarden voor het aantrekken van kwaliteitsinvesteringen in partnerlanden te verbeteren. Dit houdt in dat er op verschillende sporen wordt gewerkt:

·Versterken van de mobilisatie van binnenlandse middelen, het beheer van de overheidsfinanciën en het schuldbeheer en verbeteren van de schuldhoudbaarheid;

·Faciliteren van hervormingen in partnerlanden met het oog op de totstandbrenging van transparante, niet-discriminerende en duurzame regelgevingskaders die in overeenstemming zijn met internationale normen, en opbouwen van hun capaciteit om de naleving van wettelijke verplichtingen af te dwingen;

·Verbeteren van de stroom van duurzame financiering door relevante taxonomieën, normen en informatieverschaffing te bevorderen. De Commissie ontwikkelt een alomvattende strategie om de toegang tot duurzame financiering in lage- en middeninkomenslanden op te schalen;

·Vergroten van de capaciteit van partnerlanden om infrastructuurplannen te ontwikkelen en geloofwaardige pijplijnen van projecten voor te bereiden die op nationale ontwikkelingsstrategieën en -behoeften zijn afgestemd;

·Stimuleren van de naleving van internationale normen voor infrastructuuruitgaven door andere bilaterale en multilaterale financiers;

·Actief deelnemen aan relevante internationale normalisatie-instellingen. 

Betere infrastructuuruitgaven – de EU zal:

-het gebruik bevorderen van multilaterale instrumenten zoals het Public Investment Management Assessment (PIMA)-kader van het IMF, de Methodology for Assessing Procurement Systems (MAPS) van de OESO en het PPP Fiscal Risk Assessment Model (PFRAM) van het IMF en de Wereldbank om de projectvoorbereiding te verbeteren en het rendement van de infrastructuur te waarborgen;

-technische bijstand verlenen voor capaciteitsopbouw en technische studies in partnerlanden, via programma’s van het NDICI – Europa in de wereld en het instrument voor technische ondersteuning voor EU-lidstaten, dat kennisuitwisseling tussen nationale overheden mogelijk maakt in het kader van programma’s zoals TAIEX;

-de uitvoering van de Principles for Quality Infrastructure Investments van de G20 op internationaal niveau bevorderen.

4.Coördinatie van de inspanningen met gelijkgestemde partners

Bij de uitvoering van Global Gateway zal de EU nauw samenwerken met gelijkgestemde partners om synergieën te ontwikkelen tussen hun respectieve inspanningen op het gebied van connectiviteit en kwaliteitsinfrastructuur met derde landen, en om een maximaal effect te bereiken bij het dichten van de mondiale infrastructuurkloof. Deze samenwerking zal zich uitstrekken tot alle aspecten van onze werkzaamheden, met inbegrip van beleidscoördinatie, uitvoering en medefinanciering van gezamenlijke of parallelle projecten, contacten met de gastlanden, de particuliere sector en internationale financiële instellingen, en het werk in het kader van relevante internationale normalisatiefora.

De G7 heeft al een groot aantal initiatieven genomen ter ondersteuning van duurzame infrastructuur in partnerlanden. De EU zet zich volledig in voor de stapsgewijze verandering in de financiering van infrastructuur waartoe de G7-leiders zich tijdens de top in Carbis Bay (juni 2021) hebben verbonden, en speelt een actieve rol bij het in de praktijk brengen van deze ambitie. De EU beschouwt dit als een partnerschap voor de lange termijn, dat voor anderen zal blijven openstaan.

De EU heeft al connectiviteitspartnerschappen gesloten met Japan en India. De EU is ook voornemens een connectiviteitspartnerschap aan te gaan met de Associatie van Zuidoost-Aziatische Staten (Asean), voortbouwend op de ministeriële verklaring van 2020. Eerder dit jaar hebben de EU en de Verenigde Staten de Handels- en Technologieraad EU-VS opgericht, waarin de partijen onder meer samenwerken om veilige en duurzame internationale digitale connectiviteit te bevorderen. De EU zal streven naar verdere samenwerking met de VS, alsook met Canada, Zuid-Korea en andere gelijkgestemde partners.

Om dit hoger op de politieke agenda te zetten, zal de EU van Global Gateway een prioriteit maken voor multilaterale en, waar relevant, bilaterale topontmoetingen met onze internationale partners, te beginnen met de komende top van het Oostelijk Partnerschap, gevolgd door de top van de Afrikaanse Unie en de Europese Unie. De EU zal de beginselen van Global Gateway ook integreren in haar bestaande samenwerking op het gebied van connectiviteit met partnerregio’s, -organisaties en -landen.

5.Bestuur en communicatie

In het kader van Global Gateway zullen projecten worden ontwikkeld en uitgevoerd via Team Europa-initiatieven. De EU-instellingen, de lidstaten en de Europese financiële instellingen zullen samenwerken met Europese bedrijven en met regeringen, het maatschappelijk middenveld en de particuliere sector in partnerlanden.

De uitvoering van Global Gateway zal onder de algemene leiding van de voorzitter van de Commissie worden voortgezet door de hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter van de Commissie en de verantwoordelijke leden van de Commissie. In dit verband zal een Global Gateway-comité worden opgericht dat strategische sturing zal geven aan het initiatief, met name wat betreft de ontwikkeling van projecten in het kader van Team Europa.

De Commissie zal ook een Global Gateway-bedrijfsadviesgroep oprichten. Deze groep zal zorgen voor betrokkenheid van de particuliere sector, zal gemakkelijk toegankelijk zijn en zal de uitvoering van de Global Gateway-strategie bespreken. De groep zal input krijgen van het bedrijfsleven en zal kennis delen om het effect en de doeltreffendheid van investeringen te maximaliseren. Het werk van deze groep zal complementair zijn aan het werk van bestaande bedrijfsondersteunende organisaties, en zal daar geen afbreuk aan doen. Er zal ook een dialoog met het maatschappelijk middenveld worden opgestart om te zorgen voor een volledig inclusieve aanpak.

Ter ondersteuning van die dialoog zullen de EU-delegaties – in nauwe samenwerking met de EU-lidstaten in het kader van een Team Europa-aanpak – een sleutelrol spelen bij de coördinatie met alle belanghebbenden ter plaatse en bij het bereiken van de partnerlanden, om projecten te identificeren, de financiering ervan rond te krijgen en een follow-up van de uitvoering te verrichten. Dit zal deel uitmaken van bredere diplomatieke inspanningen die samen met de lidstaten zullen worden ondernomen om het Global Gateway-model en de economische, sociale en ecologische voordelen ervan te bevorderen.

De EU zal in de partnerlanden een bewustmakingscampagne lanceren om de Global Gateway-aanpak uit te leggen aan de burgers en aan institutionele belanghebbenden, en zal de lidstaten en Europese financiële instellingen uitnodigen om hun krachten te bundelen in deze communicatie. De Commissie zal in de loop van 2022 ook een speciale communicatiecampagne over Global Gateway opzetten binnen de EU.

6.Vooruitblik

Global Gateway wil het kapitaal en de expertise van Team Europa, zijn internationale partners en de particuliere sector bundelen. Global Gateway zal worden gestuurd door de behoeften van onze partnerlanden en door de strategische belangen van de Europese Unie. In deze geest zullen wij Global Gateway samen met partnerlanden ontwikkelen en zullen wij het maatschappelijk middenveld en de lokale particuliere sector uitnodigen om actief aan onze uitwisselingen deel te nemen. De EU zal nu de hand reiken aan andere landen die bereid zijn mee te werken. Wij zullen ook de particuliere sector inschakelen om toegang te krijgen tot zijn kapitaal, expertise en ervaring.

De vorderingen bij de uitvoering van Global Gateway zullen regelmatig en proactief worden gemonitord, geëvalueerd en gerapporteerd. Indien nodig zal de strategie worden aangepast. De Commissie en de hoge vertegenwoordiger zetten zich in voor de snelle uitvoering van de strategie en zullen de Raad en het Parlement nauwgezet op de hoogte houden.

Voortbouwend op het succesvolle Europa Connectivity Forum in 2019, waarbij enkele EU-partnerlanden en belangrijke belanghebbenden betrokken waren, zal de EU als gastheer optreden voor regelmatige edities van het Global Gateway Forum. De Commissie zal in juni 2022 een bijeenkomst met belanghebbenden organiseren om de balans op te maken van de vooruitgang die is geboekt bij de uitvoering van Global Gateway en om een dialoog te voeren over de volgende stappen.

(1)

De Global Infrastructure Hub: https://outlook.gihub.org/  

(2)

Rozenberg, Julie; Fay, Marianne. 2019. Beyond the Gap: How Countries Can Afford the Infrastructure They Need while Protecting the Planet. Washington, D.C. Wereldbank.

(3)

Conclusies van de Raad 10629/21 “Een wereldwijd geconnecteerd Europa” van 12 juli 2021.

(4)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/statement_21_5767  

(5)

Mededeling “Een economisch en investeringsplan voor de Westelijke Balkan”, COM(2020) 641 final.

(6)

Gezamenlijke mededeling “De weerbaarheid versterken: een Oostelijk Partnerschap dat iedereen ten goede komt”, JOIN(2020) 7 final en gezamenlijk werkdocument “Recovery, resilience and reform: post 2020 Eastern Partnership priorities”, SWD(2021) 186 final.

(7)

Gezamenlijke mededeling “Hernieuwd partnerschap met het zuidelijk nabuurschap: Een nieuwe agenda voor het Middellandse Zeegebied”, JOIN(2021) 2 final, en gezamenlijk werkdocument “Renewed Partnership with the Southern Neighbourhood Economic and Investment Plan for the Southern Neighbours”, SWD(2021) 23 final.

(8)

 Mededeling van de Commissie, “Digitaal kompas 2030: de Europese aanpak voor het digitale decennium” van 9.3.2021, COM(2021) 118 final.

(9)

Kruk, Margaret E.; Gage, Anna D.; Joseph, Naima T.; Danaei, Goodarz; García-Saisó, Sebastián; Salomon, Joshua A., Mortality due to low-quality health systems in the universal health coverage era: a systematic analysis of amenable deaths in 137 countries, The Lancet 392.10160 (2018), blz. 2203-2212, https://doi.org/10.1016/S0140-6736(18)31668-4 .

(10)

De Commissie stelt een nieuw Global Gateway-initiatief voor met het oog op een aanzienlijke toename van de investeringen die uit de EU-begroting worden gefinancierd. Zij biedt aan om in de periode 2022-2027 nog eens 750 miljoen EUR in jaarlijkse tranches beschikbaar te stellen, op voorwaarde dat de EIB daar volgens de passende regelingen een evenredig bedrag tegenover stelt en dat de uitvoering van deze projecten volgens plan verloopt. Daartoe moet dringend werk worden gemaakt van de identificatie en evaluatie van de projecten. De Commissie stelt voor om dit in 2024 te evalueren met het oog op een eventuele verhoging van het budget.

Top